20.000 Είδη Μελισσών
20.000 Species of Bees
Αργυρή Άρκτος Ερμηνείας στο φεστιβάλ Βερολίνου και Βραβείο Σκηνοθεσίας της Πόλης των Αθηνών στις περασμένες Νύχτες Πρεμιέρας για ένα τρυφερό σκηνοθετικό ντεμπούτο.
Το έχουμε γράψει δεκάδες χιλιάδες φορές και θα το γράφουμε μέχρι να αλλοιωθούν δια παντός τα δακτυλικά μας αποτυπώματα: σημασία δεν έχει το θέμα μιας ταινίας, αλλά ο τρόπος που το διαχειρίζεται. Όχι το «what» αλλά το «how», όπως έλεγε κι ο συγχωρεμένος ο Ρότζερ Ίμπερτ. Για μερίδα της σημερινής κριτικής λοιπόν, ειδικά της αμερικανικής, τα «20.000 είδη Μελισσών» είναι εκ προοιμίου μια καλή ταινία, επειδή αφορά τις προσπάθειες ενός τρανς κοριτσιού να κατανοήσει την φύση του και να την καταστήσει κατανοητή και στους γύρω του. Ναι, είναι μια καλή ταινία, αλλά επειδή δεν μένει εκεί
Η πρωτοεμφανιζόμενη Εστιμπαλίθ Ουρεσόλα Σολαγουρέν, λοιπόν, δεν αναπαύεται στο θέμα της, στο δίκαιο και στο κοινωνικά ορθό. Στήνει γύρω από τη Λουσία, που η μητέρα της επιμένει να φωνάζει Αϊτόρ, ένα ολόκληρο «μελίσσι», με τα είδη του, τη μοναδικότητά τους και τις δοκιμασίες που υφίσταται η θηλυκότητά τους. Και η λέξη κλειδί στην προσέγγιση της είναι μία που, όχι τυχαία, έχουμε αναφέρει δις στο κείμενο μας, η κατανόηση. Η Σολαγουρέν δεν προσπαθεί να διδάξει, ούτε να σοκάρει, ούτε να τιμωρήσει. Προσπαθεί να κατανοήσει, τόσο τη Λουσία, που σε τρομακτικά νεαρή ηλικία της έλαχε να πρέπει να εξηγήσει και να οριοθετήσει την ταυτότητά της, όσο και τους οικείους της και τους ανθρώπους του ευρύτερου περιβάλλοντός της, που δεν γνωρίζουν πώς να διαχειριστούν κάτι που αρχικά εκλαμβάνουν για καπρίτσιο, αλλά τελικά δείχνουν διάθεση να κατανοήσουν – να τη πάλι η κατανόηση.
Κοινώς, η εννιάχρονη Λουσία δεν είναι σύμβολο, αλλά άνθρωπος, και η ως άνω προσπάθειά της δεν συνιστά κινηματικό αγώνα, αλλά μια σειρά από πραγματικά προβλήματα, που καλείται να διαχειριστεί σε καθημερινή βάση, και τα οποία η Σολαγουρέν αναδεικνύει με σαφήνεια. Ναι, θα θέλαμε μια στοιχειώδη αισθητική ιδιαιτερότητα, καθώς η ταινία της θυμίζει εκατοντάδες άλλες , κυρίως του ρεύματος του κοινωνικού ρεαλισμού, ναι, θα θέλαμε να «συμμαζέψει» και λίγο τα επεισόδια και να μην μακρηγορούσε, αλλά μας αποζημίωσε με τρυφερότητα, ανθρωπιά και μια κανονική, μεστή ερμηνεία ανηλίκου, που δεν αποσπάστηκε με reaction shots και, κυρίως, δεν θυμίζει ενήλικο, αλλά ένα παιδί της ηλικίας της. Δικαιότατη η βράβευση της Σοφία Οτέρο με Αργυρή Άρκτο Ερμηνείας στο περσινό φεστιβάλ Βερολίνου.