Marianne & Leonard: Λόγια Αγάπης

Μια μαυρόασπρη φωτογραφία κοσμεί το οπισθόφυλλο του  «Songs From a Room», δεύτερου δίσκου που κυκλοφόρησε στην καριέρα του ο Λέοναρντ Κοέν, το 1969. Σε αυτήν, μπροστά από ένα ξύλινο γραφείο και μια γραφομηχανή, στο εσωτερικό ενός λιτού δωματίου, στέκει χαμογελαστή μια νεαρή γυναίκα. Το όνομά της ήταν Μάριαν, η καταγωγή της από τη Νορβηγία, η ζωή της μια διαρκής περιπλάνηση και ο συναισθηματικός της καταλύτης στάθηκε ο Λέοναρντ Κοέν. 

Το δωμάτιο στη φωτογραφία ήταν το μικροσκοπικό σπίτι που φιλοξενούσε και τους δυο στην Ύδρα, κάποια καλοκαίρια των αρχών της δεκαετίας του '60. Τότε που η Μάριαν και ο Λέοναρντ ήταν ζευγάρι. Εκείνη ήταν η μούσα του, η ερωμένη του, η γυναίκα που τον συντηρούσε και τον βοήθησε να νικήσει τα σκοτάδια του. Εκείνος, εκκολαπτόμενος τραγουδοποιός και εύθραυστη ιδιοσυγκρασία, είχε εγκαταλείψει τη γενέτειρά του στο Μόντρεαλ και βρει καταφύγιο στο ελληνικό νησί, ένας αναχωρητής σε αναζήτηση ηρεμίας και έμπνευσης.

Ένα ελεγειακό ντοκιμαντέρ πάνω στις πολύτιμες αναμνήσεις παρελθόντων πραγμάτων

Η σχέση τους διήρκεσε μερικά χρόνια, μοιράστηκε μεταξύ Ελλάδας και Καναδά, συνέπεσε με το εντυπωσιακό μουσικό ξεκίνημα του Κοέν, γέννησε δύο κλασικά τραγούδια (το «Bird on a Wire» και το «So Long, Marianne») και έληξε χωρίς να ειπωθούν πολλά, με τους δυο τους να ακολουθούν χωριστούς δρόμους. Και όταν τα χρόνια πέρασαν και η Μάριαν έφτασε στο τέλος της, ο Κοέν την αποχαιρέτησε εξ αποστάσεως, με μια άκρως συγκινητική επιστολή. Λίγους μήνες αργότερα, εγκατέλειψε κι αυτός τη ζωή. 

Την τρυφερή και τόσο καθοριστική αυτή σχέση προσπάθησε να διηγηθεί ο Νικ Μπρούμφιλντ στο καινούργιο του ντοκιμαντέρ, έχοντας κι ο ίδιος συναντήσει κάποια  στιγμή στη ζωή του τη Μάριαν και συνδεθεί συναισθηματικά μαζί της. Χαμηλώνοντας αισθητά τόνους από προηγούμενες δουλειές του, όπως τα προβοκατόρικα «Kurt and Courtney» και «Biggie and Tupac», και κρατώντας για σπάνια φορά τον εαυτό του εκτός κάμερας, ο Βρετανός σκηνοθέτης βάζει προσωρινά για ύπνο την αλλοτινή σκανδαλοθηρική του πλευρά και επικοινωνεί με την πιο ευαίσθητη και διακριτική του μεριά.

Ο Βρετανός σκηνοθέτης παραμερίζει προσωρινά την αλλοτινή σκανδαλοθηρική του πλευρά και επικοινωνεί με την πιο ευαίσθητη μεριά του

Στο «Μάριαν και Λέοναρντ» θέλει αφενός να ανακινήσει τις λεπτομέρειες ενός ανεξίτηλου έρωτα, αφετέρου να πραγματοποιήσει ένα μικρό φόρο τιμής στο καλλιτεχνικό αποτύπωμα του σπουδαίου Καναδού και επιπλέον να διερευνήσει γιατί η τοποθεσία της Ύδρας στάθηκε πόλος έλξης και μυστηριακής γοητείας για πολυάριθμους μποέμ παλιότερων δεκαετιών. 

Η ταινία του δεν ολοκληρώνεται προς καμία κατεύθυνση. Η μαγνητική επιρροή του ελληνικού νησιού περιορίζεται στα επίπεδα της αναφοράς και η έλλειψη επαρκούς υλικού από τον κοινό βίο του ζεύγους οδηγεί σε μια επιγραμματική αναδρομή στην καριέρα του Κοέν (μέσα από στιγμιότυπα αρχείου και μαρτυρίες συνεργατών του), γεγονός που σπρώχνει την ιστορία της Μάριαν αναγκαστικά σε δεύτερο πλάνο. 

Ασχέτως των αρχικών του προθέσεων, ωστόσο, ο Μπλούμφιλντ καταφέρνει και υπογράφει το γλυκύτερο δημιούργημά του: ένα ντοκιμαντέρ ελεγειακό και ενίοτε θλιμμένο πάνω στις πολύτιμες αναμνήσεις παρελθόντων πραγμάτων, αλλά και σε εκείνα τα ενθύμια ζωής και τέχνης που νικούν τον χρόνο και την προσωρινότητα των ανθρώπινων υπάρξεων.