Berlinale 2020: Ο Κρίστιαν Πέτζολντ κάνει μία ρομαντική βουτιά στο υδάτινο παραμύθι της «Undine»

Μία ιστορικός, που δουλεύει ως ξεναγός στο Βερολίνο, και ένας επαγγελματίας δύτης, αποτελούν το κεντρικό ζευγάρι του παραμυθένιου ή καλύτερα υπερρεαλιστικού «Undine» του Κρίστιαν Πέτζολντ, ο οποίος πραγματοποιεί μία κινηματογραφική βουτιά στα νερά ενός καταδικασμένου έρωτα. Μετά τα θαυμάσια «Barbara», «Το Τραγούδι του Φοίνικα» και «Transit», ο Γερμανός σκηνοθέτης απομακρύνεται αυτή τη φορά από το ιστορικό παρελθόν της πατρίδας του, εμμένει στην εξερεύνηση της ταυτότητας και δοκιμάζει μία ρομαντική (και για τους ήρωές του κυριολεκτική) ενδοσκόπηση.

Η Ούντινε (Πόλα Μπέερ) του τίτλου είναι μία γυναίκα που γοητεύει το κοινό με το λόγο και τις γνώσεις της πάνω στην αρχιτεκτονική και την ιστορία του Βερολίνου. Είναι ενδιαφέρον να παρατηρήσει κανείς πως ξέρει τα πάντα από τη στάθμη του νερού και πάνω, ενώ ο Κριστόφ (Φραντς Ρογκόφσκι) είναι ένας δύτης που παρατηρεί έναν άγνωστο, υδάτινο κόσμο κάτω από την πόλη. Οι δυο τους θα ζήσουν αναπόφευκτα έναν συμπληρωματικό έρωτα με καταλύτη το νερό. Η πρώτη τους συνάντηση, λίγο μετά τον χωρισμό της Ούντινε, συνοδεύεται από το σπάσιμο ενός ενυδρείου, το όνομα της αποκαλύπτεται αργότερα γραμμένο σε ένα υποβρύχιο κουφάρι και ο πρώτος καβγάς του ζευγαριού έχει αφορμή τη συνάντησή της με τον πρώην πάνω από το ποτάμι. 

Καλοδεχούμενη, ονειροπόλα προσθήκη μια φιλμογραφίας που παραμένει συνεπής και πάντα ενδιαφέρουσα

Ο Πέτζολντ χρησιμοποιεί το νερό ως σύμβολο και επιταχυντή της πλοκής, και σιγά σιγά μεταμορφώνει την «Udine» στην ιστορία ενός μυθικού πνεύματος που είναι προορισμένο να φέρει την αλλαγή σε έναν κόσμο κοινής λογικής. Υπάρχουν ευκολίες στον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται τις μεταφυσικές ιδέες της ιστορίας του, δεν χάνει όμως ποτέ την γοητεία των εικόνων του. Οι μορφές του νερού στο «Undine» προσφέρουν κάθαρση και περιπέτεια, την υδάτινη απόλαυση της κολύμβησης και την αχαρτογράφητη μαγεία του βυθού, τον λεκέ από ένα κόκκινο κρασί που μοιάζει με αίμα και τα δάκρυα στα μάτια που συνοδεύουν την τραγωδία. Ο Πέτζολντ εμπνέεται από την ετυμολογία της λέξης Berlin («βάλτος» από το σλαβικό θέμα berl-/birl) και αναδεικνύει τον έρωτα της Ούντινε και του Κριστόφ λίγο πριν τον «πνίξει» με μία θυσία.

Ο μαγικός ρεαλισμός της ταινίας οφείλει πολλά στο εκπληκτικής χημείας πρωταγωνιστικό ζευγάρι Πόλα Μπέερ και Φραντς Ρογκόφσκι. Οι δυο τους, στη δεύτερη κοινή συνεργασία τους με τον Πέτζολντ μετά το «Transit», υπηρετούν το σενάριο με τέτοια αφοσίωση και ερμηνευτική διαύγεια που καλύπτουν τα λογικά κενά του με την συναισθηματική εμπλοκή τους. Ο Κριστόφ του Ρογκόφσκι είναι ένας καλοπροαίρετος ρομαντικός ήρωας, λογοτεχνικής σχεδόν ποιότητας, και η Ούντινε της Μπέερ η ψυχρή «γοργόνα» που είναι έτοιμη να γίνει διαχρονική μούσα.

Παράξενη και γοητευτική, η «Undine» που έκανε πρεμιέρα στο Διαγωνιστικό της Μπερλινάλε μπορεί να μην φτάνει στο βάθος των προηγούμενων ταινιών του Πέτζολντ, εμπεριέχει όμως όλες τις καλλιτεχνικές εμμονές του. Διακριτικά παραμυθένια - συγγενική σε ύφος και όνομα με το «Ondine» του Νιλ Τζόρνταν - και ντελικάτα ρομαντική αποτελεί καλοδεχούμενη, ονειροπόλα προσθήκη μιας φιλμογραφίας που παραμένει συνεπής και πάντα ενδιαφέρουσα.

Το ΣΙΝΕΜΑ / cinemagazine.gr βρίσκεται στο Βερολίνο με την υποστήριξη της Aegean Airlines και σας υπόσχεται καθημερινές, ζεστές ανταποκρίσεις. Το 70ό Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου θα πραγματοποιηθεί 20 Φεβρουαρίου - 1 Μαρτίου 2020.