Spirito Santo: 9 ταινίες με φόντο (και θέμα) το Βατικανό! - αφιερωματα , θεματα || cinemagazine.gr
12:02
11/12

Spirito Santo: 9 ταινίες με φόντο (και θέμα) το Βατικανό!

Με την ευκαιρία της εξόδου της ταινίας του Φερνάντο Μεϊρέγιες «Οι Δύο Πάπες», που υποδεχόμαστε αύριο στις αίθουσες, βγαίνουμε ξανά εκδρομή στην ιστορία του σινεμά και βρίσκουμε ταινίες που διαδραμάτισαν σημαντικό μέρος της δράσης τους στην αρχετυπική του Καθολικισμού χώρα.

Από τον Ηλία Δημόπουλο

«Ο Καρδινάλιος» (The Cardinal, 1963) του Όττο Πρέμιτζερ

Από τις πιο «αδύναμες» ταινίες της πανίσχυρης φιλμογραφίας του σκηνοθέτη, ωστόσο τιμημένη με 6 οσκαρικές υποψηφιότητες, μία εκ τω οποίων η μοναδική ερμηνευτική του Τζον Χιούστον. Τυπικά θρυλικά γυρίσματα με τον Πρέμιτζερ σε αυτοκρατορικές κακοήθειες με το συνεργείο και τους ηθοποιούς του (ο πρωταγωνιστής Τομ Τράιον εγκατέλειψε την ηθοποιΐα μετά από την King Otto εμπειρία του…) και μια γερή υποψηφιότητα inside joke μεγαλύτερης επικαιρότητας: Ο μεσάζων δημοσίων σχέσεων ανάμεσα στο Βατικανό και την παραγωγή του έργου ήταν ο Επίσκοπος Ράτζινγκερ, ο μετέπειτα Πάπας Βενέδικτος ο 16ος, δηλαδή ο ένας από τους δύο Πάπες της φετινής ταινίας – αυτός που υποδύεται ο Χόπκινς!

«Αγωνία και Έκστασις» (The Agony and the Ecstasy, 1965) του Κάρολ Ριντ

Χολιγουντιανή εκδοχή της δημιουργίας της Καπέλα Σιξτίνα με τον Τσάρλτον Ίστον Μικελάντζελο και τον Ρεξ Χάρισον Πάπα Ιούλιο;! Κι όμως ναι, σ’ ένα έργο που (αρμοστά) εναπόκειται στα μάτια του θεατή του, έχει ελαττώματα, έχει όμως κι εκείνη της ευεξία της αρτιότητας χωρίς την αφέλεια του χολιγουντιανού διαβάσματος. Η ιστορία είναι έτσι κι αλλιώς φοβερά ενδιαφέρουσα, ο Πάπας ήταν έξαλλος με τον Μικελάντζελο όπως και ο Χάρισον με τον Ίστον (δεν μιλιόντουσαν) και το έργο έκανε κάποιες εισπράξεις κι απέφερε και πέντε «καλλιτεχνικές» (Κοστούμια, Μουσική, Σκηνογραφία, Φωτογραφία, Ήχος) οσκαρικές υποψηφιότητες. Εντός Βατικανού πάντως δεν επιτράπηκε το γύρισμα.

«Η Εκθρόνισις» (The Abdication, 1974) του Άντονι Χάρβεϊ

Ξεχασμένη ταινία του σκηνοθέτη του «Λιονταριού του Χειμώνα» (και μοντέρ του Κιούμπρικ στη «Λολίτα» και το «ΣΟΣ Πεντάγωνο Καλεί Μόσχα»») Άντονι Χάρβεϊ, που αφηγείται την επίσκεψη της εξόριστης Βασίλισσας Χριστίνας της Σουηδίας (enter η ταινία με την Γκάρμπο του Μαμούλιαν του ’33 που είναι κομψοτέχνημα) στο Βατικανό και τον έρωτά της για τον Καρδινάλιο Ατσολίνο. Η Λιβ Ούλμαν και ο Πίτερ Φιντς είναι επί σκηνής, μουσική ο Νίνο Ρότα και μια καλή ευκαιρία ανάσυρσης από την κινηματογραφική limbo.

«Ο Νονός 3» (The Godfather: Part III, 1990) του Φράνσις Φορντ Κόπολα

Το Δόγμα λέει πως είναι αριστούργημα, αιρετικές φωνές ουκ ολίγες, εγώ (του δόγματος) να επιμείνω πως πρόκειται για λυρική ελεγεία και αξέχαστο κλείσιμο της saga. Ιμομπιλιάρε, Αρχιεπίσκοπος Γκίλντεϊ, Ντον Λουκέζι και ο τραπεζίτης Κάιντσιγκ βάζουν στη μέση τον δύσμοιρο Μάικλ Κορλεόνε που θέλει να γίνει νόμιμος ξεπλένοντας άγιο χρήμα μιας από τις ισχυρότερες επιχειρήσεις στον κόσμο. Καθώς το έργο μιλάει και για την ένδοθεν δολοφονία του Πάπα Ιωάννη Παύλου του 1ου το Βατικανό έκρινε σκόπιμο να απαγορεύσει τα γυρίσματα εντός των ορίων του…

«Χάντσον Χοκ, το Γεράκι» (Hudson Hawk, 1991) του Μάικλ Λίμαν

Μια από τις μεγαλύτερες εισπρακτικές αποτυχίες όλων των εποχών και το έργο που τελείωσε μονολεκτικά τις φιλοδοξίες του Μπρους Γουίλις για περισσότερη δημιουργική ανάμειξη στις ταινίες του, το «Χάτσον Χοκ» έχει γυρίσματα στο Βατικανό κι έχει και μπόλικη, αδέξια λίγο, κινηματογραφοφιλική πλάκα καθώς προσπάθησε να επαναφέρει μια ατμόσφαιρα κλασικού Χόλιγουντ σε μια εποχή που έφευγε αποφασιστικά για άλλες κατευθύνσεις. Βλέπεται λοιπόν ευχάριστα και σαν αξιοπερίεργο ιστορικής σημασίας.

«Αμήν.» (2002) του Κώστα Γαβρά

Οι ιστορικές, πολιτικές και διπλωματικές σχέσεις του Βατικανού με την ναζιστική Γερμανία κατά την διάρκεια του 2ου ΠΠ, όπως εύλογα θα ανέμενε κάποιος δεν έτυχαν ευφορίας από πλευράς Βατικανού, οπότε και τα γυρίσματα έπρεπε να βρουν καταφύγιο αλλού μιας και το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας διαδραματίζεται εντός των πυλών. Το Βουκουρέστι και το μεγαθηριακό Κτίριο της Βουλής (άλλοτε προσωπική έδρα του Νικολάε Τσαουσέσκου – που διέταξε και το χτίσιμό του άλλωστε…), το θεωρούμενο ως βαρύτερο κτίριο στον κόσμο, χρησίμευσε τελικά στα γυρίσματα.

«Επικίνδυνη Αποστολή 3» (Mission: Impossible III, 2006) του Τζ. Τζ. Έιμπραμς

Έχει τους αντιπάλους του, άδικο έχουν, αλάνθαστη στο είδος της η σειρά κι ένα από τα βασικά επιχειρήματα (έχεις 3-4 τουλάχιστον) είναι το κεντρικό set-piece της εισόδου στο Βατικανό. Γυρίσματα έγιναν στην Πόλη καθαυτή, όχι όμως και τα εσωτερικά φυσικά με ένα palazzo της Ρώμης να έρχεται σε βοήθεια. Η ταινία σηματοδότησε το ντεμπούτο του «τηλεοπτικού» Έιμπραμς στο σινεμά, δεν γνώρισε ανάλογη των προηγουμένων ταινιών της σειράς επιτυχία – ίσως και γιατί βρέθηκε εν μέσω των τότε κραταιών μιντιακών οργίων εναντίον του πρωταγωνιστή της.

«Ιlluminati: Οι Πεφωτισμένοι» (Angels and Demons, 2009) του Ρον Χάουαρντ

Η συνέχεια του «Κώδικα ΝταΒίντσι» δεν θα ήταν δυνατόν επίσης να αρέσει στο Βατικανό που απαγόρευσε φυσικά τα γυρίσματα μέσα στις εκκλησιές του, αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεν χορταίνεις Ρώμη και χολιγουντιανή αναπαράσταση Βατικανού σε μια ταινία που πήγε να πνιγεί στις μέτριες κριτικές (και τις εκατοντάδες εκατομμύρια που έβγαλε) αλλά στα μάτια του υπογράφοντος σώζεται και με το παραπάνω σαν whodunit με μια θαυμάσια συμβολική σκηνή στον ουρανό της εκκλησιαζόμενης ιταλικής πρωτεύουσας.

«Spectre» (2015) του Σαμ Μέντες

Το Bond που του έλαχε να ακολουθήσει το «Skyfall», πληγώθηκε από την ακολουθία αυτή και χάθηκε από πολλούς το ειδικό του βάρος για τη σειρά, κατά πρώτον, και την ανύψωση του είδους της περιπέτειας εν συνεχεία. Το Βατικανό εδώ κυριαρχεί σε μια υψηλής κλάσεως νυχτερινής σεκάνς καταδίωξης, προσφέροντας τα τείχη, την είσοδο και την Βασιλική του σαν φόντο εξοχότητας των Αγγλίδων (Άστον Μάρτιν και Τζάγκουαρ) που διασχίζουν μαρσάροντας.