12:48
11/12

Σπένσερ Τρέισι – Κάθριν Χέπμπερν: Το ωραιότερο ζευγάρι του Χόλιγουντ

- Κύριε Τρέισι δεν είστε και τόσο ψηλός τελικά.
- Θα σας φέρω στα μέτρα μου κυρία Χέπμπερν.

Κάπως έτσι φημολογείται πως πρωτομίλησαν οι δυο τους στο πλατό της «Γυναίκας της Χρονιάς» (1942). Αυτή σουφραζέτα. Αυτός Καθολικός. Αυτή μεγαλωμένη με ευρύνοια, ελευθερίες και ιδιοφυή επαναστατικότητα – κάποτε μικρή έκοψε τα μαλλιά της αγορίστικα κι επέμενε να την αποκαλούν Τζίμι. Αυτός φιλελεύθερος, μέθυσος, καταθλιπτικός και άνετος μαζί, νυμφευμένος μια γυναίκα που δεν αγάπησε και δεν χώρισε ποτέ. Αυτή παντρεύτηκε μικρή, έβαλε τον άντρα της ν’ αλλάξει το δικό του επώνυμο και τον χώρισε λίγο μετά το «Morning Glory» (1934) που της χάρισε και το πρώτο της Όσκαρ. Αυτός μαθαίνοντας πως το παιδί του είναι κωφό κατέρρευσε θεωρώντας πως αυτό ήταν μια τιμωρία για τις εξωσυζυγικές του ατασθαλίες.

Α, και να μην το ξεχάσουμε. Αυτή είναι αν όχι η μεγαλύτερη σίγουρα μια από 2-3 μεγαλύτερες γυναίκες Αμερικανίδες ηθοποιούς της ιστορίας (12 υποψηφιότητες, 4 όσκαρ). Αυτός είναι ο ρέκορντμαν υποψηφιοτήτων στον Α' Ρόλο (μαζί με τον Λόρενς Ολίβιε) με 9 και δυο βραβεία Όσκαρ και, μεταξύ μας, ίσως ο καλύτερος άνδρας ηθοποιός μέχρι εμφανίσεως, του τόσο διαφορετικού όμως, Μάρλον Μπράντο.

Η σχέση επίσημα δεν υπήρχε, παρότι έσκασαν πυροτεχνήματα από την πρώτη στιγμή που συναντήθηκαν. Ο Τρέισι δεν θα χώριζε ποτέ, ως βέρος Καθολικός, κι ο Χέπμπερν δεν έδινε δεκάρα για τέτοιες συμβατικότητες. Ο ένας ήταν απόλυτα εξαρτημένος από τον άλλον, ο Τρέισι γιατί ήταν τρελός μαζί της, έπινε υπερβολικά κι ήταν καταθλιπτικός κι η Χέπμπερν γιατί λάτρευε το χώμα που πατούσε εκείνος, εγκατέλειπε και την καριέρα της όταν καταλάβαινε πως εκείνος την χρειαζόταν. Δεν έμειναν ποτέ μαζί, παρά μόνο στα τελευταία χρόνια τους, όταν πια εκείνος ήταν άρρωστος οπότε και μοιράστηκαν ένα σπίτι στο κτήμα του Τζορτζ Κιούκορ, υπό την σκηνοθετική μπαγκέτα του οποίου μεγαλούργησαν.

Έκαναν μαζί εννέα ταινίες. Αξιοπρόσεκτο σε όλες, πώς ο Τρέισι σέβεται άπειρα την ηθοποιό αλλά και την γυναίκα δίπλα του, αξιαγάπητο να βλέπεις στην πράξη μια εφαρμοσμένη ισοτιμία, όχι τόσο χάρη στην σουφραζέτα Χέπμπορν όσο στον τρισχαριτωμένο Τρέισι που απορροφά όλα της τα τερτίπια. Τέλειο επίσης πώς παίζουν αμφότεροι το στερεότυπο του φύλου τους, δίχως ποτέ να εκπίπτουν στον λαϊκισμό (ξέρουμε εμείς από δαύτον στα εγχώρια κινηματογραφικά ζεύγη faux λάμψης) και την ευκολία. Σχεδόν πάντα θέμα των ταινιών είναι η σύγκρουση των δύο φύλων και σχεδόν πάντα οι δυο τους – κι ένας έξοχος μηχανισμός παραγωγής πίσω τους βέβαια – επιβεβαιώνουν την ευφυΐα και το κύρος του αποτελέσματος.

Στην «Γυναίκα της Χρονιάς» του Τζορτζ Στίβενς ξεκινά ο ορισμός της ρομαντικής κομεντί όπως θα έπρεπε να είναι. Αυτός αθλητικογράφος, αυτή χειραφετημένη ανταποκρίτρια διεθνών σχέσεων, παντρεύονται, αυτή θέλει να υιοθετήσει ένα…ελληνάκι, αυτός τρελαίνεται, το γαϊτανάκι είναι τόσο σπιρτόζικο που δυο ώρες περνάνε σαν μισή.

Δεύτερο έργο, στις αρχές του ’43, το «Keeper of the Flame», ένα αριστερό δράμα, όχι τόσο καλό, σκηνοθέτης ο Κιούκορ σε πρώτη συνεργασία με το ζεύγος και την Χέπμπερν να κρατάει τσίλιες προστατεύοντας τον Τρέισι που, είπαμε, πίνει ασταμάτητα.

Διάλειμμα δυο χρόνια, να περάσει η πολιτική μπόρα που σήκωσε το προηγούμενο, επιστροφή στην ρομαντική κομεντί με το «Without Love», μια πολύ διασκεδαστική (αν και υπολειπόμενη σε σχέση με αυτά που έρχονταν) κομεντί πάνω στον γάμο, τη ζήλεια και τελικά τον έρωτα, έκανε και εισιτήρια, η αναμπουμπούλα του «Keeper» είχε περάσει.

Στη συνέχεια, το 1947, ένα γουέστερν που θα ‘λεγες έπρεπε να είναι γνωστότερο, κοτζάμ Καζάν στη σκηνοθεσία, το ζευγάρι σε μεγάλο εμπορικό φόρτε, τελικά το «Sea of Grass» είναι μια μέτρια ταινία, ποταμιαίας πλοκής κι ελαφράς ροπής στη σαπουνόπερα, ο Καζάν το μίσησε τόσο που το αποσιώπησε, σκοτώθηκαν με την MGM γιατί ήθελαν να κάνει οικονομίες, τελικά κερδισμένο το στούντιο, μεγάλη εμπορική επιτυχία, μόνο οι μελετητές την θυμούνται όμως πια.

Την επόμενη χρονιά η MGM θέλει λίγο ακόμα από τη πίτα, αλλά το «State of the Union» του Φρανκ Κάπρα έχει τέτοια παραλειπόμενα που ξεπερνούν το, επαρκές, αποτέλεσμα. Η Χέπμπερν πήρε τη θέση της Κλοντέτ Κολμπέρ που τα τσούγκρισε με τον σκηνοθέτη που της είχε δώσει το Όσκαρ της 14 χρόνια πριν στο «Συνέβη μια Νύχτα», η Χέπμπερν ήξερε το ρόλο απ’ έξω λόγω Τρέισι, αλλά ήταν στα μαχαίρια με τον Άντολφ Μενζού που ήταν υπέρ του Μακάρθι (και η Κάθι τα έβλεπε…κόκκινα στα γυρίσματα, ούσα στην αντίθετη παράταξη), ενώ το έργο προβλήθηκε προσωπικά στον πρόεδρο Τρούμαν πείθοντάς τον, λέγεται, να ξανακατέβει στις εκλογές της επόμενης χρονιάς – κερδίζοντάς τες τελικά. Το έργο είναι μια συμπαθής σάτιρα κι όχι πολλά παραπάνω, εμπορική επιτυχία ωστόσο.

Το 1949 έρχεται η καλύτερη ταινία τους, το «Adam’s Rib», πολυπαιγμένο στην Ελλάδα (ως «Αδάμ και Εύα») προτού το ασπρόμαυρο κηρυχθεί έκνομο από την νεοελληνική τηλεόραση, ντελιριακό στήσιμο από τον Τζορτζ Κιούκορ, οι δυο τους παντρεμένοι δικηγόροι που αναλαμβάνουν ο ένας άπιστο σύζυγο κι η άλλη την απατημένη που τον πυροβόλησε, ταινία για σεμινάριο και ταινία γεγονός, μεγάλη εισπρακτική επιτυχία και μια από τις 10 καλύτερες romcom στην ιστορία.

Το 1952, πάλι με τον Κιούκορ στο τιμόνι νέα ρομαντική κομεντί, το «Pat and Mike», Ρουθ Γκόρντον (η γριά στη «Ρόζμαρι») και Γκάρσον Κάνιν, το θρυλικό ντουέτο στο σενάριο, προσωπικό σόου της Χέπμπορν που στα 45 της ποζάρει για πρωταθλήτρια του τένις (!) – ωστόσο ήταν όντως πολύ αθλητική κι εξαιρετική στο γκολφ και το τένις κι έπαιζε η ίδια τις σκηνές της – ο Τρέισι μένει διασκεδαστικά πίσω αλλά είναι όπως πάντα απολαυστικός, το έργο δεν είναι όμως μεγάλη επιτυχία και το ζευγάρι θα αραιώσει τις κινηματογραφικές του φιέστες.

Πέντε χρόνια μετά, έρχεται το πολύχρωμο «Desk Set» του Γουόλτερ Λανγκ, ίσως η πιο αδύναμη συνεργασία τους αν και οι δυο τους είναι με μπρίο πάνω απ’ το σχηματικό σενάριο, εδώ τελειώνουν οι ρομαντικές κομεντί της μεγάλης εποχής, ερχόταν η εποχή της Ντόρις Ντέι.

Δέκα χρόνια μετά, είναι η ώρα του «Μάντεψε Ποιος Θα ‘ρθει το Βράδυ» (φέτος κλείνει 55 χρόνια από την πρεμιέρα του), παρά τις όποιες αδυναμίες μπορείς να του προσάψεις είναι από τις ταινίες που αλλάζουν το Χόλιγουντ στο κομβικό 1967, η Χέπμπερν αυτή τη φορά μένει θαυμάσια πίσω δίνοντας το έργο στην τελευταία μεγάλη ερμηνεία του Τρέισι. Εδώ είναι που συγκλονίζεσαι βλέποντας τον τελικό του μονόλογο, ξέροντας πως η Χέπμπερν δίπλα κλαίει εκτός σεναρίου ακούγοντας τον ήδη βαριά άρρωστο άνθρωπό της να μιλάει για την αληθινή αγάπη (ο Τρέισι πέθανε λίγες μέρες μετά τα γυρίσματα, την ταινία δεν την είδε ποτέ). Τί να πρωτοπείς, είναι από εκείνες τις περιπτώσεις που ο επαγγελματικός φιλελευθερισμός του Στάνλεϊ Κρέιμερ και η στατικότητά του δεν ενοχλούν καθόλου, αντίθετα τονίζουν αναλογικά τον αποχαιρετισμό κλάσεως του παλιού Χόλιγουντ την στιγμή που παραδίδεται η σκυτάλη στο νέο.

Ήταν ένα ζευγάρι όνειρο οι δυο τους, αφήνοντας τις ιστορίες κατά μέρους υπάρχει η φιλμική παρακαταθήκη να θυμίζει πάντα την κλάση των δύο ξεχωριστά αλλά και την σπιτική χημεία μεταξύ τους. Πάντα θα τους βλέπουμε, πάντα θα τους θυμόμαστε.