11:41
28/12

Χρόνια πολλά σινεμά! Οι 100 καλύτερες ταινίες της δεκαετίας 2010 - 2019 από το cinemagazine

40. GRAVITY (2013) του Αλφόνσο Κουαρόν

Το εξαιρετικής «βαρύτητας» κινηματογραφικό έργο του Κουαρόν έδωσε νόημα στο αμφιλεγόμενο 3D δημιουργώντας μία βιωματική εμπειρία που θα μπορούσε να συγκριθεί με την ευρηματικότητα του πρωτόλειου σινεμά και την είσοδο του τρένου στο σταθμό της Σιοτά. Η Μπούλοκ, στο ρόλο ενός συμβόλου που ξεπερνά το βάρος του προσωπικού, επίγειου δράματος, επιβιώνει την αγωνία του διαστήματος, ο Κουαρόν φέρνει στο μέτρο του ανθρώπου την ψηφιακή τεχνολογία και στον αντίποδα μιας φιλοσοφημένης space opera καταθέτει ένα στοχαστικό space ballet. Μπλοκμπάστερ γεμάτο ελπίδα και ανθρωπιά. Π.Γκ.

39. ΑΙΣΘΗΣΗ ΑΜΑΡΤΙΑΣ (Tian Zhu Ding, 2013) του Ζάνγκε Ζία 

Πρωτοστάτης της «6ης Γενιάς» σκηνοθετών του κινεζικού κινηματογράφου, ο Ζία κέρδισε με την «Αίσθηση Αμαρτίας» το Βραβείο Σεναρίου του Φεστιβάλ Καννών παρακολουθώντας τέσσερις ιστορίες που εκτυλίσσονται στην επικράτεια της Κίνας και οδηγούν τους ήρωές τους με μαθηματική ακρίβεια προς τον θάνατο. Η «νέα Κίνα» ξεμπροστιάζεται με μαεστρία σε ένα φιλμ το οποίο, στον πρωταγωνιστικό ρόλο, τοποθετεί ουσιαστικά μια ραγδαία μεταβαλλόμενη κοινωνία η οποία ψάχνει τρόπο διαφυγής από τον ίδιο της τον εαυτό. Κ.Θ.

38. MOONLIGHT (2016) του Μπάρι Τζένκινς

Διακριτικό outsider που μετατράπηκε σε πραγματικό φαινόμενο, το «Moonlight» διεκδίκησε οκτώ Όσκαρ και κέρδισε τρία (Β' Αντρικού ρόλου, Διασκευασμένου Σεναρίου και Καλύτερης Ταινίας) χάρη στον ειλικρινή στοχασμό του για την έννοια της ταυτότητας, τη συνήθως βασανιστική οδό που οδηγεί στην αυτογνωσία και τον τρόπο με τον οποίο οι άγραφοι νόμοι των ενστίκτων και των αισθημάτων έρχονται συχνά να συγκρουστούν με τους κανόνες που προστάζει η οικογένεια, το σχολείο, η γειτονιά. Λ.Κ.

37. Ο ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΣ (The American, 2010) του Άντον Κόρμπιν

Ο «Αμερικάνος» είναι θλιμμένος και ντετερμινιστικός. Γιατί εκείνο που μέλλει, νομοτελειακά, έρχεται. Την εκτυλισσόμενη τραγωδία απλά κάποτε την συνειδητοποιούμε. (Και χτυπάμε συνταρακτικά το χέρι στο τιμόνι). Στο διαμέτρημα ενός Μελβίλ συνταιριάζεται η μελαγχολία της «παλαιάς» Ευρώπης και του εγχάρακτου αμερικανικού ατομικισμού. Και στην ταινία του Κόρμπιν συμβαίνει ο επιθανάτιος ρόγχος του δυτικού αστού, ενδεδυμένος το στυλ και την νωχελική αρχοντιά της ανατολής. Μόνος, ένα βήμα πριν τον παράδεισο. Ποτέ εντός. Η.Δ.

36. ΠΑΡΑΣΙΤΑ (Gisaenchung, 2019) του Μπονγκ Τζουν-χο

Διαρκώς ανήσυχος σκηνοθέτης με σπάνια αίσθηση του ρυθμού και των ειδών, ο Μπονγκ Τζουν-χο βρήκε στα «Παράσιτα» την σχεδόν τέλεια ισορροπία ανάμεσα στο αγνό ψυχαγωγικό σινεμά και το έργο τέχνης που ανοίγει διάλογο με την εποχή του και το ίδιο το μέσο. Ο Χρυσός Φοίνικας των φετινών Καννών επιβράβευσε εδώ ένα φιλμ καθολικής αποδοχής, ένα εξαιρετικά δεμένο μείγμα σλάπστικ κωμωδίας και θρίλερ στα υπόγεια του οποίου λιμνάζει μια to the point αλληγορία για την πάλη των τάξεων. Ν.Σ.

35. Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ (L’ Inconnu du Lac, 2013) του Αλέν Γκιροντί

Ο έρωτας και ο θάνατος παραθερίζουν στο ειδυλλιακό περιβάλλον μιας λίμνης που χρησιμεύει ως τοποθεσία για γκέι ψωνιστήρι, σε μια από τις δυο-τρεις κορυφαίες (και πιο τολμηρές) ερωτικές ταινίες της δεκαετίες. Προσεγγίζοντας την έννοια του σεξ δίχως ίχνος σεμνοτυφίας, αντιθέτως με σπάνιο κινηματογραφικό θάρρος, ο Γάλλος σκηνοθέτης εξερευνά τις μυστηριώδεις και επικίνδυνες πτυχές του ανθρώπινου πόθου, αλλά και τους συχνά αδυσώπητους νόμους της ζωώδους έλξης. Λ.Κ.

34. ΜΟΝΟ ΟΙ ΕΡΑΣΤΕΣ ΜΕΝΟΥΝ ΖΩΝΤΑΝΟΙ (Only Lovers Left Alive, 2013 του Τζιμ Τζάρμους

Στα 60 του χρόνια ο Τζάρμους ονειρεύεται ότι η αιώνια ζωή είναι μια νηφάλια κατάσταση την οποία ο ίδιος θα βιώνει περιτριγυρισμένος από τα αγαπημένα του φαντάσματα: τους λογοτεχνικούς του ήρωες, την συλλογή του από βινύλια, το ροκ εν ρολ. Έτσι οραματίζεται την αιωνιότητα ο σκηνοθέτης. Κι αμέσως μετά μας τη συστήνει μέσα από τους δύο βρυκόλακες πρωταγωνιστές του, σε μια πανέμορφη αλληγορία για την ανάγκη κάθε ανθρώπου να οχυρώνεται στα πρόσωπα και στα αντικείμενα που αγαπά προκειμένου να αντιστέκεται στη φθορά και σε εκείνη την εκ γενετής μελαγχολία που κουβαλά κάθε ύπαρξη. Λ.Κ.

33. ΚΑΠΟΤΕ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΑ (Once Upon a Time in Anatolia, 2011) του Νουρί Μπιλγκέ Τζεϊλάν

Ιδιοσυγκρασιακό «γουέστερν», με έντονες τις σκιές των επιρροών από Ταρκόφσκι και Αντονιόνι, το «Κάποτε στην Ανατολία» είναι το κινηματογραφικό απόσταγμα του Νουρί Μπιλγκέ Τζεϊλάν. Ο σπουδαίος Τούρκος δημιουργός απομακρύνεται από τον αστικό ιστό και χάνεται στα βάθη της Ανατολίας, μεταμορφώνει τα αρχέτυπα του είδους, σχολιάζει τους ρόλους εξουσίας και με ελεγχόμενη, ιδιοφυή σεναριακή δομή εντοπίζει το ειδικό στο γενικό και αποκαλύπτει το πυκνό, ανθρώπινο δράμα. Π.Γκ.

32. ΠΟΝΟΣ ΚΑΙ ΔΟΞΑ (Dolor y Gloria, 2019) του Πέδρο Αλμοδόβαρ

Δύσκολα μια δαιδαλώδης -και ύψιστα εξυμνημένη- καλλιτεχνική διαδρομή βρίσκει την ιδανική στιγμή. Ο Αλμοδόβαρ το κατάφερε. Εντόπισε όλη τη δόξα των πρώτων σου χρόνων και κολύμπησε τόσο ώστε περάσει από την άλλη μεριά του ωκεανού και να καταλάβει ότι ο πόνος των ύστερων χρόνων χρειάζεται την αναδίπλωση, το κατάματα και την αποδοχή του ελαχίστου ώστε, μέσω της πλημμυρικής αφήγησης του σινεμά, να ξαναγίνει δόξα εν μέσω του φωτός της οποίας και θα πάρεις τη ανθρώπινη σειρά σου. Η.Δ.

31. ΧΑΜΕΝΟΣ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ (Tabu, 2012) του Μιγκέλ Γκόμεζ

Από τις αποικιοκρατικές μετοικήσεις των ευρωπαίων σε εξωτικά μέρη τον προηγούμενο αιώνα ως τις αντίστροφα αναγκαίες εισαγωγές μεταναστών στον δυτικό κόσμο, η θεωρία που τις συνόδευε χτίζονταν γύρω από έναν πιθανό παράδεισο που περίμενε όσους ταξίδευαν προς το άγνωστο. Αυτός αναζητείται ως σήμερα και ο Πορτογάλος Μιγκέλ Γκόμεζ κατάφερε καλύτερα απ΄ όλους να συνδέσει τις δύο εποχές, σχολιάζοντας ομοιότητες και διαφορές πίσω από ένα αξέχαστο ρομάντσο με χιούμορ, σινεφιλία και αξιοζήλευτη απλότητα. Τ.Μ.

30. ΠΟΙΗΣΗ (Shi, 2010) του Τσανγκ - Ντονγκ Λι

Βραβευμένη στο Φεστιβάλ Καννών για ένα σενάριο-διπλοβελονιά, το οποίο υποχρέωσε την Γιουν Χι-Τζέονγκ να διακόψει τη δεκαπενταετή της απουσία από τα σετ και να επιστρέψει παραδίδοντας μια βαθιά συναισθηματική ερμηνεία και επικύρωσε την καλλιτεχνική αξία του Νοτιοκορεάτη δημιουργού, η «Ποίηση» είναι ένα απαλών τόνων δράμα, μια συγκινητική σπουδή ζωής που μιλάει για τα πιο πολύπλοκα θέματα με τον πιο διακριτικό αλλά επιδραστικό τρόπο. Κ.Θ.

29. ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΛΟΦΟΥΣ (Beyond the Hills, 2012) του Κριστιάν Μουντζίου

Σταθερή αξία στο βαλκανικό σινεμά και την εις βάθος ανάλυση της σύγκρουσης παλιών και νέων πεποιθήσεων που μαίνεται στην περιοχή, ο Μουντζίου πορεύεται ξανά με οδηγό την αποστασιοποίηση και την ουδετερότητά της, με αξιοζήλευτα πολυεπίπεδα κάδρα. Πίστη εναντίον επιστήμης και σκοταδισμός εναντίον προόδου σε μια ταινία που συμβαίνει σε μεσαιωνικό τοπίο αλλά είναι τωρινή και απόλυτα επίκαιρη, τονίζοντας με νόημα την αυξανόμενη κρίση που υφίστανται και τα δυο στρατόπεδα. Τ.Μ.

28. ΤΑ ΜΥΑΛΑ ΠΟΥ ΚΟΥΒΑΛΑΣ (Inside Out, 2015) του Πιτ Ντόκτερ

Σε ένα ονειρεμένο ρεσιτάλ ευρηματικότητας που θα έκανε ως και τον Φρόιντ να παραμερίσει για λίγο την ψυχαναλυτική του θεωρία και να διασκεδάσει με την ψυχή του πλάι στον Νταλί και τον Πικάσο, η θαυματουργή ομάδα πίσω από τα «Wall-E», «Up» και «Toy Story» χαρίζει στα συναισθήματα ανθρώπινα χαρακτηριστικά κλέβοντας το μυαλό και την καρδιά μας. Με άλλα λόγια το κορυφαίο animation της δεκαετίας. Ν.Σ.

27. Ο ΛΥΚΟΣ ΤΗΣ WALL STREET (The Wolf of Wall Street, 2013) του Μάρτιν Σκορσέζε

Σενάριο για σεμινάριο, ρυθμός φωτιά, σκηνές ανθολογίας με το κουτάλι, απίθανο καστ σε κέφια αδιανόητα, ένας Ντι Κάπριο ασταμάτητος και με τον Σκορσέζε σε κατάσταση δημιουργικού πριαπισμού να ξεδιπλώνει όλη του την εκφραστική βιρτουοζιτέ πραγματοποιώντας εισπρακτικό ρεκόρ καριέρας, ο «Λύκος» στέλνει το ψυχαγωγικό σινεμά στην στρατόσφαιρα καθώς αποδομεί μέσα από τα έργα και τις ημέρες του μεγαλοαπατεώνα της Wall Street Τζόρνταν Μπέλφορτ όλο τον εξτράβαγκαντ κρετινισμό της χρηματοπιστωτικής αγοράς και των ντοπέ golden boys της. Ν.Σ.

26. Ο ΓΙΟΣ ΤΟΥ ΣΑΟΥΛ (Saul Fia, 2015) του Λάζλο Νέμες

Με αφορμή μια απλή αλλά απολύτως σπαρακτική ιστορία, ο ουγγρικής καταγωγής Νέμες συναντά την ανεπούλωτη πληγή του Ολοκαυτώματος και την αφήνει να αιμορραγήσει ξανά στην οθόνη. Η ταινία του απεικονίζει τη φρίκη με τρόπο τραυματικό, επειδή έτσι μόνο κανείς μπορεί να την επικαλεστεί. Και κλείνει μέσα στις εικόνες και τους ήχους της ένα χρονικό-ηλεκτροσόκ της ανθρώπινης δυνατότητας για την ύψιστη κτηνωδία. Όσκαρ Καλύτερου Ξενόγλωσσου Φιλμ για ένα από τα πιο πολυσυζητημένα ντεμπούτα της δεκαετίας. Λ.Κ.

25. WEEKEND (2010) του Άντριου Χέιγκ

Ένα one night stand ενώνει δύο άνδρες απρόσμενα για ένα Σαββατοκύριακο. Την επόμενη μέρα, ο ένας πρόκειται να μετακομίσει από την Αγγλία στην Αμερική για τουλάχιστον δύο χρόνια. Το «Weekend» είναι μια ταινία αμείλικτα ρεαλιστική. Αποφεύγει να δώσει απαντήσεις, όπως ακριβώς και στην αληθινή ζωή κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το μέλλον. Εκεί ακριβώς κρύβεται και η μαγεία της καθώς δεν προσπαθεί να εξηγήσει κάτι που δεν θα εξηγηθεί ποτέ. Απλά το αποτυπώνει λιτά και δυνατά. Ετσι λοιπόν, όταν το Σαββατοκύριακο τελειώσει θα μείνεις να αναρωτιέσαι: «Αυτό είναι το τέλος της ιστορίας ή απλά η αρχή της;». Όπως ακριβώς θα αναρωτιόσουν, αν το είχες ζήσει. Κ.Θ.

24. ΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΗΣ ΧΑΒΡΗΣ (Le Havre, 2013) του Άκι Καουρισμάκι

Στο μέσο μιας απέλπιδος πραγματικότητας, ο Καουρισμάκι ανακαλύπτει ξανά την ανθρώπινη δυνατότητα για κάτι καλύτερο, οχυρώνεται με τους ήρωές του πίσω από έναν αφοπλιστικό ρομαντισμό και συνοψίζει την έννοια της συγκινητικής αγάπης στο υπέροχο πρωταγωνιστικό ζευγάρι των Αντρέ Βιλμς και Κάτι Ούτινεν. Η «Χάβρη» διδάσκει τη μετριοφροσύνη ως αρετή στην εποχή των μεγαλόσχημων δηλώσεων και σε στέλνει έξω από την αίθουσα με δάκρυα στα μάτια. Τα οποία για σπάνια φορά δεν είναι δάκρυα λύπης. Αλλά χαράς. Λ.Κ.  

23. ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΖΩΗΣ (The Tree of Life, 2011) του Τέρενς Μάλικ

Το κινηματογραφικό ευαγγέλιο του Μάλικ αντιπαραβάλει την κοσμογονία του μικρόκοσμου και του μακρόκοσμου, προσβλέπει στην πατρική αποδοχή, εκστασιάζεται με την άδολη μητρική αγάπη και απευθύνει τα μεγάλα ερωτήματα με αρμόζουσα φιλοδοξία. Η φλογερή ουλή που παύει το σκοτάδι, ένας ψίθυρος που διατυπώνει μεγαλόστομες απορίες, η πρώτη έκφραση καλοσύνης από έναν δεινό κυνηγητή, η αφέλεια της στιγμής και η αρρώστια του χρόνου διαδέχονται ως θραύσματα ζωής και μνήμης τα ελλειπτικά καρέ της αέρινης κάμερας. Σημαντικό και επιδραστικό, ακόμα κι αν εγκλώβισε στην πορεία τον δημιουργό του. Π.Γκ.

22. ΣΙΩΠΗΛΗ ΔΟΛΟΦΟΝΟΣ (The Assassin, 2015) του Χου Χσιάο Χσιέν

Το τιμημένο με το Βραβείο Σκηνοθεσίας του Φεστιβάλ Καννών κομψοτέχνημα εποχής είναι ένα θέαμα μεγαλειώδους ομορφιάς όπου η κάθε λεπτομέρεια ενός σκηνικού, ενός φορέματος, μιας απόχρωσης του ουρανού, του φωτός που ρίχνει ένα κερί σε ένα δωμάτιο, ενός πύρινου δειλινού ανάγεται σε φετίχ. Τα χρώματα αποκτούν φανταχτερή ένταση, σκηνές μακρηγορούν μέχρι να αγγίξουν τα επίπεδα της καθαρής αφαίρεσης, ένας ονειρικός αέρας φυσάει πάνω από τοπία και ανθρώπους και μια καθ' όλα ανορθόδοξη δημιουργία πολεμικών τεχνών μετατρέπεται σε ένα αισθητικό απόγειο. Λ.Κ.

21. O.J: MADE IN AMERICA (2016) του Έζρα Έντελμαν  

Αληθινό μάθημα κοινωνιολογικής κριτικής και δημοσιογραφικού δαιμονίου, βαθιά ανατομία του αμερικανικού ονείρου, των απατηλών παραμέτρων και των πιο ολέθριων συνεπειών του, αποκαλυπτική κατάδυση στο ταραγμένο εσωτερικό ενός ανθρώπου και στον σκοτεινό ψυχισμό μιας ολόκληρης χώρας, το υποψήφιο για Όσκαρ ντοκιμαντέρ αποτελεί ένα αφηγηματικό επίτευγμα που μοιάζει με το κινηματογραφικό αντίστοιχο ενός μεγαλειώδους μυθιστορήματος. Λ.Κ.