Ο Ισπανός δημιουργός Γκεράρντο Ερέρο μας μίλησε για την νέα του ταινία «Ομαδική Θεραπεία» η οποία προβλήθηκε λίγο καιρό πριν στα πλαίσια του 8ου Φεστιβάλ Ισπανόφωνου Κινηματογράφου της Αθήνας – FeCHA.
Η ταινία θα κυκλοφορήσει στις ελληνικές αίθουσες από τις 18 Ιουλίου και ο Ερέρο μοιράστηκε μαζί μας τις εμπειρίες από τα γυρίσματα, την σημαντικότητα ενός καλού cast, αλλά και την ανάγκη προσωπικής έκφρασης ενός δημιουργού μέσα από την ταινία του.
Θα ήθελα να σας ρωτήσω, αρχικά, πώς προέκυψε η ιδέα για το σενάριο;
Η ιδέα και η έμπνευση για αυτήν την ταινία βασίζεται στη θεατρική παράσταση ενός Αργεντινού συγγραφέα του Ματίας ντελ Φεντερίκο, την οποία είδαμε μαζί με την Μαριέλα (παραγωγό της ταινίας) στη Μαδρίτη και μας άρεσε πάρα πολύ, επομένως θέλαμε να αγοράσουμε τα δικαιώματα, το προσπαθήσαμε πολύ. Την ίδια περίοδο για κακή μας τύχη υπήρχαν πολλοί άλλοι παραγωγοί στην Ισπανία που ήθελαν να την αγοράσουν, έτσι ο συγγραφέας της θεατρικής παράστασης αποφάσισε να μην πουλήσει τα δικαιώματα για έναν ολόκληρο χρόνο, όμως εμείς επιμείναμε και τελικά καταφέραμε να τα αγοράσουμε. Η παράσταση, ξέρετε, έχει περισσότερο κωμικό στοιχείο, είναι περισσότερο κωμωδία όπως δηλαδή ήθελε η Μαριέλα να είναι η ταινία, εγώ όμως ήθελα να διαφοροποιηθώ, έκανα αλλαγές στο κείμενο, στο ύφος, δεν έψαχνα το εύκολο χιούμορ, ήθελα να είναι ένα «στεγνό» χιούμορ που να προκύπτει από τους ίδιους τους ηθοποιούς και τους χαρακτήρες. Έχουμε τόσο καλή σχέση με τον Ματίας που τώρα δουλεύουμε πάνω σε δύο καινούργια έργα, μια τηλεοπτική σειρά και μια ταινία. Η ταινία άρεσε στον Ματίας και εκτίμησε αυτήν την διαφορετική οπτική που της έδωσα. Το ενδιαφέρον είναι πως αυτήν την στιγμή την ταινία την έχουν αγοράσει παραγωγοί από την Ρωσία, αλλά και από την Αμερική για να κάνουν remakes. Επίσης η επιτυχία που είχε η ταινία σε αρκετές χώρες, έκανε και τη θεατρική παράσταση να γίνει πολύ επιτυχημένη, γιατί στην αρχή η παράσταση ανέβηκε μόνο στις πρωτεύουσες της Λατινικής Αμερικής και τώρα ο Ματίας θα της δώσει μια δεύτερη ευκαιρία για να παιχτεί και σε άλλες χώρες.
Το φιλμ ξεκινάει ως ένα δράμα δωματίου και προοδευτικά μοιάζει σαν να προσπαθεί να ξεγελάσει τους θεατές για το τι πραγματικά είναι, με αποκορύφωμα το τέλος του. Απευθυνόμενη και στους δύο σας, ήθελα να σας ρωτήσω αν η ιδέα για το συγκεκριμένο τέλος υπήρχε με τρόπο διαφορετικό στο μυαλό του καθενός σας.
Δεν διαφωνήσαμε καθόλου ως προς την έκβαση της ταινίας. Η Μαριέλα ενδιαφερόταν κυρίως για το μάρκετινγκ, τον τρόπο με τον οποίο θα γινόταν μετά η προώθηση της ταινίας ως κωμωδία. Κάθε δημιουργός προσαρμόζει το εκάστοτε έργο στα δικά του θέλω, δεν είμαστε σαν την αμερικανική βιομηχανία στην οποία εργάζονται εκατοντάδες άτομα και υπάρχει μια πολύ συγκεκριμένη φόρμουλα πάνω στην οποία οφείλουν όλοι να δουλεύουν. Η ταινία μας είναι μικρή, είναι πολύ προσωπική και έγινε με μεγάλη αγάπη και πολλή δουλειά από όλη την ομάδα και τους ηθοποιούς σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα.
Συνεπώς, στην δική μας περίπτωση δεν μπορούσα να πάω κόντρα στο πως ήθελα να είναι τέλος. Η θεωρία είναι λιγάκι διαφορετική από την πράξη. Για παράδειγμα, είχα στο μυαλό μου να κάνω τον κάθε φάκελο που ανοίγει το ζευγάρι στην ταινία, ως ένα μονοπλάνο και όχι ως όλες αυτές τις διαφορετικές γωνίες λήψης που τελικά αποφάσισα να βάλω. Αντιλήφθηκα πως με το μονοπλάνο καταλήγεις να χάνεις, τελικά, πολλά πράγματα και εγώ ήθελα να εστιάζω στις αντιδράσεις των χαρακτήρων.
Η ταινία θέτει πολλά ζητήματα που έχουν να κάνουν και με τη σχέση των δυο φύλων, θέματα όπως ο γάμος, το μεγάλωμα των παιδιών, το bullying στο σχολείο και άλλα. Θεωρείτε ότι μέσω αυτής της ταινίας, κάνατε και εσείς έναν δικό σας κοινωνικό σχολιασμό για την πραγματικότητα του σήμερα;
Γκεράρντο Ερέρο: Ναι, δεν έχω να προσθέσω κάτι άλλο πάνω σε αυτό! (γέλια)
Μαριέλα Μπεσουγιέβσκι: Σε σχέση με την προηγούμενη ερώτηση θα ήθελα να προσθέσω εγώ κάτι. Όταν είδαμε την παράσταση, όπως σας είπε ο Γκεράρντο, ήταν περισσότερο κωμική, αν και το τέλος το αλλάξαμε στην ταινία. Αυτό που δεν περιμέναμε ήταν το πως εισέπραξε το κοινό την ταινία και πραγματικά την εισέπραξε περισσότερο ως κωμωδία σε πολλές, μάλιστα, χώρες. Είχαμε πάρα πολλές υποψηφιότητες σε βραβεία για Καλύτερη Κωμωδία. Νομίζω πως ο βασικός λόγος που το κοινό εκλαμβάνει την ταινία ως κωμωδία είναι ότι μιλάει για πράγματα με τα οποία όλοι ταυτιζόμαστε – τα προβλήματα στις σχέσεις των ζευγαριών, τα παιδιά, ο γάμος κλπ.
Πρόσεξα πως κατά τη διάρκεια της ταινίας, όσο εξελίσσεται η συζήτηση ανάμεσα στα ζευγάρια, η σκηνοθεσία μοιάζει να αλλάζει. Εκεί που στην αρχή η κάμερα λειτουργεί περισσότερο ως παρατηρητής, καταγράφοντας μόνο όσα συμβαίνουν τριγύρω, όσο περνάει η ώρα και τα πράγματα γίνονται πιο προσωπικά, η κάμερα αλλάζει ρόλο και είναι σαν να αποτελεί πια μέρος αυτής της ομάδας που βρίσκεται σε διαδικασία θεραπείας, σαν να πρόκειται για τον έβδομο συμμετέχοντα. Θέλατε πράγματι να πετύχετε κάτι τέτοιο, να γίνει δηλαδή η ματιά σας πιο προσωπική;
Συμφωνώ απολύτως με αυτήν την παρατήρηση. Η αλήθεια είναι πως δεν το είχα σκεφτεί τόσο πολύ, δεν είχα σκεφτεί ότι η κάμερα θα μπορούσε να λειτουργεί ως ένας έβδομος «ομιλητής», θα το σκεφτώ όμως λιγάκι παραπάνω τώρα που το αναφέρατε. Ισχύει πάντως ότι σταδιακά αλλάζει ο τρόπος που σκηνοθετούνται οι σκηνές. Βλέπουμε ότι οι αλλαγές είναι πιο γρήγορες, οι κινήσεις πιο δυναμικές, το μοντάζ επίσης γίνεται πιο έντονο. Ξεκινάμε από μια πιο ήρεμη τοποθέτηση της κάμερας και η δυναμική αυξάνεται όσο οδηγούμαστε προς το τέλος.
Πριν την τελευταία μου ερώτηση θα ήθελα να σας πω ένα μεγάλο μπράβο για την επιλογή των ηθοποιών σας, υπάρχει μια τρομερή χημεία και μια φοβερή φυσικότητα στις μεταξύ τους διαδράσεις. Τέλος, θα ήθελα να σας ρωτήσω αν αυτό είναι το αποτέλεσμα των πολλών προβών που έγιναν ή αν υπήρχε και χώρος για αυτοσχεδιασμό κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων.
Είναι ένας συνδυασμός και των δύο – πρόβας και αυτοσχεδιασμού. Αρχικά κάναμε πολλές πρόβες στην ανάγνωση του σεναρίου και μετά στον χώρο των γυρισμάτων. Εγώ λέω πάντα πως το κλειδί για μια καλή ταινία είναι η ύπαρξη πολύ καλών ηθοποιών. Στη δική μας περίπτωση έπρεπε να είναι ακόμα καλύτεροι, έπρεπε να είναι άψογοι, γιατί έπρεπε όχι μονάχα να συντονιστούν και να συνεργαστούν ως προς τις ερμηνείες τους, αλλά και να αναπτύξουν τη χημεία του ζευγαριού με το ταίρι τους. Καταφέραμε να δημιουργήσουμε μια πολύ δυναμική ομάδα με στενούς δεσμούς, για την ακρίβεια έγιναν όλοι μεταξύ τους, αλλά και μαζί μας, φίλοι. Το γεγονός ότι τα γυρίσματα έγιναν σε μια μικρή πόλη (στην Παμπλόνα της Ισπανίας) βοήθησε, γιατί για παράδειγμα αν είχαμε κάνει τα γυρίσματα στη Μαδρίτη, ο καθένας θα επέστρεφε μετά το γύρισμα στο σπίτι του. Εκεί που έγιναν τα γυρίσματα, όμως, ήμασταν όλη μέρα μαζί για έναν ολόκληρο μήνα. Μια πολύ όμορφη λεπτομέρεια είναι πως η ταινία κέρδισε το βραβείο Biznaga από την κριτική επιτροπή του Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Μάλαγα και εμείς οργανώναμε συναντήσεις για φαγητό για έναν χρόνο, έτσι ώστε κάθε ηθοποιός να έχει για λίγο καιρό το βραβείο στο σπίτι του.
INFO
Η ταινία «Ομαδική Θεραπεία» κυκλοφορεί στις ελληνικές αίθουσες την Πέμπτη 18 Ιουλίου από το Cinobo.