60ό ΦΚΘ: Το φιλόδοξο «Ζίζοτεκ» προδίδεται από το ίδιο του το αίνιγμα - cinemagazine.gr
14:31
8/11

60ό ΦΚΘ: Το φιλόδοξο «Ζίζοτεκ» προδίδεται από το ίδιο του το αίνιγμα

Πολυσυλλεκτικό και ως ένα βαθμό γοητευτικά ελλειπτικό, το νέο φιλμ του Βαρδή Μαρινάκη αποκάλυψε τις αρετές και τα ψεγάδια του στο ελληνικό κοινό, τέσσερις μήνες μετά την παγκόσμια πρεμιέρα του στο Φεστιβάλ του Κάρλοβι Βάρι.

Από τον Νεκτάριο Σάκκα

Η νέα ταινία του Βαρδή Μαρινάκη πραγματοποίησε χθες βράδυ στο Ολύμπιον την ελληνική πρεμιέρα της στο πλαίσιο του διαγωνιστικού τμήματος του 60ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Σχεδόν μία δεκαετία μετά το ντεμπούτο του με το «Μαύρο Λιβάδι», ο Αθηναίος σκηνοθέτης επανέρχεται με το «Ζίζοτεκ», μια ελλειπτικής και συνάμα πολυσυλλεκτικής λογικής ιστορία γύρω από ένα εγκαταλελειμμένο πιτσιρίκι που βρίσκει στοργή στο πρόσωπο ενός αγνώστου.

Η υπόθεση εστιάζει στον εννιάχρονο Ιάσωνα (Αύγουστος Λάμπρου-Νεγρεπόντης), ο οποίος αφού εγκαταλείπεται από τη μητέρα του (στο ρόλο η Πηνελόπη Τσιλίκα της «Μικράς Αγγλίας») σε ένα πανηγύρι κοντά στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, αναζητά καταφύγιο σε μια καλύβα στη μέση του δάσους. Η καλύβα ανήκει στον Μηνά (Δημήτρης Ξανθόπουλος), έναν αποξενωμένο άντρα που κυνηγημένος από τους δικούς του δαίμονες έχει πάρει όρκο σιωπής. Αναμενόμενα, η αρχική απροθυμία του Μηνά να φροντίσει τον μικρό θα δώσει τη θέση της σε μία σχέση που υποκαθιστά και για τους δύο εκείνο το καθοριστικό κομμάτι που λείπει.

Αν έπρεπε να κατατάξουμε κάπου το ηθελημένα αταξινόμητο «Ζίζοτεκ» θα ήταν στα χωράφια ενός μαγικού ρεαλισμού

Από τον αινιγματικό του τίτλο που γεννήθηκε όταν τον ψέλλισε στον ύπνο της στη μέση της νύχτας η γυναίκα του σκηνοθέτη μέχρι την ίδια την κεντρική ιδέα που βασίζεται σε όνειρο που εκείνος είχε δει αρκετά χρόνια πριν, το «Ζίζοτεκ» του Μαρινάκη μοιάζει όντως με «παιδί» διεργασιών του ασυνειδήτου. Την απουσία εξηγήσεων (π.χ. δε μαθαίνουμε ποτέ γιατί η Εύα εγκαταλείπει τον γιο της ή πού βρίσκεται ο πατέρας) επιχειρούν να υποκαταστήσουν η οικουμενικότητα του συναισθήματος και το τραύμα της απώλειας, κάτι άμεσα αναγνωρίσιμο δηλαδή στο συλλογικό μας ασυνείδητο. Εκεί πάνω έρχεται να πατήσει μια πλοκή που στην πορεία προκύπτει όλο και πιο δεκτική σε εισροή ονειρικών στοιχείων, ενώ το μοτίβο της μεταφυσικής έκθεσης του ανθρώπου στη φύση που πρωταγωνίστησε και στο «Μαύρο Λιβάδι» αναδεικνύεται μέσα από την διεύθυνση φωτογραφίας της Χριστίνας Μουμούρη.

Αν έπρεπε να κατατάξουμε κάπου το ηθελημένα αταξινόμητο «Ζίζοτεκ» θα ήταν στα χωράφια ενός μαγικού ρεαλισμού που δοκιμάζει να κάνει μια στοργική αγκαλιά σε μια ιστορία πρόωρης ενηλικίωσης. Ακούγεται γοητευτικό και ενδεχομένως να είναι - περισσότερο για θεατές του φεστιβαλικού κυκλώματος - όμως στην πράξη το νέο φιλμ του Μαρινάκη δυσκολεύεται χαρακτηριστικά να λειτουργήσει παρά τη συναισθηματικά αβανταδόρικη αφετηρία του, τις ομολογουμένως εξαιρετικές ερμηνείες και ένα τολμηρό αλλά ημιτελές άνοιγμα που επιχειρεί προς το παραμύθι και την παραβολή.

Ο Μαρινάκης πιάνει τον κατάλληλο τόνο σε επίπεδο ερμηνειών, τη στιγμή που τον χάνει σε εξίσου νευραλγικά σημεία όπως το σενάριο ή ο ρυθμός

Ο πρωτοεμφανιζόμενος Λάμπρου-Νεγρεπόντης αποδεικνύεται λαμπρή εξαίρεση στον ξύλινο κανόνα με τον οποίο αποτυπώνονται παιδικοί χαρακτήρες στο ελληνικό σινεμά, ενώ το εύρημα της σιωπής υποστηρίζεται απόλυτα από τον Ξανθόπουλο, προσφέροντας παράλληλα πολύτιμα υλικά στο χτίσιμο μιας αφηγηματικά θελκτικής σχέσης μεταξύ των δύο βασικών πρωταγωνιστών. Όμως σε επίπεδο σεναρίου υπάρχουν πολλές προβληματικές στροφές που απειλούν να σε πετάξουν εκτός. Κάποια πράγματα μένουν μετέωρα (π.χ. τι παίζει με την κηδεμονία του παιδιού), κάποια μοιάζουν περιττά (η σύντομη επιστροφή των Μηνά και Ιάσωνα στην Αθήνα), ενώ άλλα φαίνεται να υπάρχουν μόνο και μόνο για να σπρώξουν μηχανικά την πλοκή προς το φινάλε, όπως συμβαίνει με την εμπλοκή του Μηνά στο κύκλωμα διακίνησης και ιδιαίτερα με την παρουσία του Νίκου Γεωργάκη στο ρόλο του διακινητή (παίζει και πάλι τον στερεοτυπικό κακό).

Κάπως έτσι, ακόμα και η μαζεμένη διάρκεια των 92 λεπτών φαντάζει μεγάλη για όσα διαδραματίζονται επί της οθόνης, καθώς η εμφανής προσπάθεια να πέσει το βάρος στην ατμόσφαιρα δεν δουλεύει αρκετά, ενώ ακόμα και η άγρια τρυφερότητα που χαρακτηρίζει τη σχέση κηδεμονίας μεταξύ Μηνά και Ιάσωνα δεν επαρκεί για να σηκώσει μέχρι τέλους το όλο εγχείρημα, παρά την ενδιαφέρουσα αντιπαραβολή της με το φυσικό τοπίο.

Εναλλακτικά, θα μπορούσαμε να πούμε πως ο Μαρινάκης πιάνει τον κατάλληλο τόνο σε επίπεδο ερμηνειών, τη στιγμή που τον χάνει σε εξίσου νευραλγικά σημεία όπως το σενάριο ή ο ρυθμός που φαντάζει υποτονικός.

Το 60ό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης θα διαρκέσει από τις 31 Οκτωβρίου - 10 Νοεμβρίου.

Διαβάστε ακόμη:
60ό ΦΚΘ: Ο Ρόμπερτ Πάτινσον και ο Γουίλεμ Νταφό δίνουν εφιαλτικό ραντεβού στον «Φάρο»

60ό ΦΚΘ: Η βραδιά που ο Τζον Γουότερς κέρδισε το σινεμά
60ό ΦΚΘ: Το «Cosmic Candy» σκάει αμέσως και είναι άγευστο
60ό ΦΚΘ: Το δίκοπο μαχαίρι της αληθοφάνειας στοιχίζει στον στιβαρό «Προδότη» του Μπελόκιο
60ό ΦΚΘ: Η «Ιστορία Τριών Αδελφών» και η παραμυθένια κόντρα με την Παράδοση
60ό ΦΚΘ: «Το Θαύμα της Θάλασσας των Σαργασσών» είναι η πιο ενδιαφέρουσα ταινία του Σύλλα Τζουμέρκα
«End of the Century» και «Moffie» : Δύο λαμπερά queer διαμάντια στο 60ό ΦΚΘ
60ό ΦΚΘ: «Η Ανθολογία μιας Πόλης-Φάντασμα» του Ντενί Κοτέ είναι μία πένθιμη, ατμοσφαιρική αλληγορία

60ό ΦΚΘ: Το «Όσο Κρατά ο Πόλεμος» σηματοδοτεί την (αναιμική) επιστροφή του Αλεχάντρο Αμενάμπαρ
60ό ΦΚΘ: «O Απόστρατος» του Ζαχαρία Μαυροειδή είναι ένα ευπρόσδεκτο, απαραίτητο ελληνικό σινεμά
60ό ΦΚΘ: Το «Winona» δεν είναι η νέα μεγάλου μήκους ταινία του The Boy, αλλά πολλές μικρές
60ό ΦΚΘ: Το «Souvenir» είναι ένα από τα καλύτερα κινηματογραφικά ενθύμια της φετινής διοργάνωσης

60ό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης! Ενημερωθείτε για το πλήρες πρόγραμμα
Το ελληνικό σινεμά στο 60ό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
Το 60ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης έχει θέμα το Overview Effect, μια διαπλανητική εμπειρία ολότητας
Ο Τζον Γουότερς στο 60ό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
Άλμπερτ Σέρα & Τζοάνα Χογκ: Δύο μοναδικές φωνές του σύγχρονου σινεμά στο 60ό Φεστιβάλ Κιν/φου Θεσσαλονίκης
Ο Αλέξανδρος Βούλγαρης σε έαν αφιέρωμα «Μεγαλώνοντας στα ’80s»

60ό ΦΚΘ: Αφιέρωμα στον μεγάλο αναρχικό του γιουγκοσλαβικού σινεμά Ντούσαν Μακαβέγιεφ
Μεγάλη έκθεση του Νίκου Κούνδουρου στο 60ό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Κατεβάστε εδώ την αναλυτική λιστα με όλες τις ταινίες του 60ού Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης