Βίντεο: Η εμμονή του Φίντσερ με τα πραγματικά ίχνη του «Zodiac»

Δεκατρία χρόνια έχουν περάσει από την κυκλοφορία του «Zodiac» στους κινηματογράφους, χρονικό διάστημα που δεν στάθηκε ικανό για να στείλει το φιλμ στη λήθη. Η μεγάλη ταινία του Ντέιβιντ Φίντσερ μεγαλώνει όλο και περισσότερο χρόνο με το χρόνο στο μυαλό πολλών, δικαιολογώντας τον όρο του instant classic που της αποδόθηκε μετά την πρεμιέρα της στο φεστιβάλ των Καννών του 2007. 

Στο παρακάτω βίντεο, που προστίθεται στις δεκάδες αναλύσεις που έχουν γίνει για την ταινία, το κέντρο βάρους είναι σε κάτι που πραγματικά τρομάζει. Ο Φίντσερ ουσιαστικά κατασκεύασε την πλούσια και πυκνή κινηματογραφική αφήγηση της ταινίας αναπαριστώντας την πραγματικότητα πιο λειτουργικά κι από τους αστυνομικούς που ερεύνησαν την υπόθεση. Με τιτλο «Όταν η πραγματικότητα είναι πιο παράξενη από τη φαντασία» και με πηγή το πολύ πλούσιο υλικό από τα extras των εκδόσεων σε DVD και Blu-Ray, βλέπουμε την εμμονή του σκηνοθέτη με τα γεγονότα και τη συνειδητοποίηση ότι δεν χρειαζόταν αφηγηματικές προσθήκες για να διηγηθεί την ιστορία του.

Δείτε το βίντεο και θυμηθείτε την κριτική του Λουκά Κατσίκα για την ταινία, όπως δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ΣΙΝΕΜΑ.

Zodiac (2007) του Ντέιβιντ Φίντσερ
★★★★1/2

Οι καλύτερες ταινίες του Φίντσερ φαίνεται να πηγάζουν από την εξερεύνηση του ίδιου θέματος: την επικράτηση του Κακού σε έναν απαθή μοντέρνο κόσμο που επαναπαύεται υβριστικά στην ψευδαίσθηση ότι γνωρίζει τα πάντα. Τόσο το «Fight Club» όσο και το «Seven» χρησιμοποιούν ως αφετηρία το γεγονός ότι, σε αυτό τον κόσμο, το σκοτάδι έχει απλωθεί προ πολλού.

Στο «Zodiac», ο Φίντσερ επιστρέφει στις απαρχές του σκότους για μια ολόκληρη κοινωνία που προδίδεται από την εμπιστοσύνη της στην δύναμη της πληροφορίας. Οι σελίδες των εφημερίδων, οι τηλεοπτικοί δέκτες σπέρνουν την παράνοια και γίνονται άθελά τους συνεργοί ενός αφανούς serial killer που, όπως ο Τζον Ντόου του «Seven», ζητά κι αυτός το μερίδιό του στην δημοσιότητα. Απαιτεί την προσοχή. Μόλις την εξασφαλίσει, η τρομώδης μυθολογία που χτίζει γύρω από τον εαυτό του γίνεται ένας χείμαρρος πληροφοριών που καταπνίγει τα πάντα.

Αν όμως το «Seven» ήταν μια ταινία πάνω στην παραδοχή του Κακού, στο «Zodiac» το δράμα έγκειται στην αδυναμία του ανθρώπου να κάνει οτιδήποτε, προκειμένου να το εμποδίσει. Αφού καλύψει γοργά το έργο του ασύλληπτου δολοφόνου, η ταινία παθιάζεται με τις παράπλευρες απώλειες των πράξεών του: την πόλη του Σαν Φρανσίσκο που παραδίδεται στο φόβο. Έναν δημοσιογράφο που οδηγείται στην αυτοκαταστροφή. Έναν αστυνομικό που συνειδητοποιεί την ματαιότητα της σταυροφορίας του για την ανακάλυψη του φονιά. Και έναν σκιτσογράφο που αναγορεύεται σε ασυνήθιστο ντετέκτιβ της υπόθεσης, θυσιάζοντας όμως έτσι την ευτυχία της οικογένειάς του.

Ο τελευταίος επωμίζεται και το θεματικό βάρος του φιλμ. Γίνεται αντανάκλαση της ψύχωσης του ίδιου του σκηνοθέτη για την ιστορία που αφηγείται. Μετατρέπεται στο ερευνητικό όχημα που οδηγεί την πολυσύνθετη αφήγηση. Ντύνεται τα ρούχα ενός γνήσιου νουάρ ήρωα. Όπως ο Νίκολσον της «Τσάιναταουν» καταλαβαίνει το ανώφελο του αγώνα του για την εξεύρεση της αλήθειας, έτσι και ο Τζίλενχαλ εξαντλεί κάθε περιθώριο πριν σκοντάψει στο ανέφικτο της πυρετικής έρευνάς του.

Τη στιγμή που αντικρίζει το αντικείμενο της εμμονής του, γνωρίζοντας πόσο ανήμπορος είναι να πράξει οτιδήποτε περαιτέρω, ο Φίντσερ τον προικίζει με την τραγικότητα του νουάρ φαταλισμού. Όπως ο ήρωας της «Τσάιναταουν», έτσι κι αυτός ξέρει ότι μπορεί μόνο να αποστρέψει το βλέμμα και να αποχωρήσει σιωπηλός. Βεβαιώνοντας ότι η μεγάλη ήττα του μοντέρνου κινηματογραφικού ήρωα είναι η απώλεια της κάθαρσης. Οι καλοί δεν νικούν. Το σκοτάδι δεν διαλύεται. Και ο κόσμος βυθίζεται οριστικά στην βαθιά, ατέλειωτη νύχτα του…