Παγκόσμια ημέρα της σταθεράς π: Ξαναβλέπουμε το άριστο, μαθηματικό θρίλερ του Ντάρεν Αρονόφκσι

Το γράμμα π είναι ένα γοητευτικό και πολυδιάστατο σύμβολο. Στα μαθηματικά εκφράζει το λόγο του μήκους της περιφέρειας προς τη διάμετρο του κύκλου και ισούται με με τον αριθμό 3,141592... κι όποιος αποπειραθεί να το αποκρυπτογραφήσει ίσως κρατά στα χέρια του το κλειδί για το αρχέγονο μυστήριο της ύπαρξης. 

Ξεκινώντας απο αυτό το παράδοξο, ο Ντάρεν Αρονόφσκι έστησε το 1998 στο κινηματογραφικό του ντεμπούτο μια συμπαγή φιλμική εξίσωση με γνώμονα το σασπένς, επικαλούμενος μια απλή αλλά άψογα λειτουργική μέθοδο των... τριών: την εμμονή ενός ιδιοφυούς μαθηματικού με την εξήγηση των κανόνων που διέπουν το φυσικό κόσμο μέσα από επιστημονικούς νόμους, την εναγώνια προσπάθεια μιας ομάδας Εβραίων να βρουν τον ιερό αριθμό που υποτίθεται πως οδηγεί στη γνώση του πραγματικού ονόματος του Θεού, αλλά και τις απόπειρες μιας χούφτας αδίστακτων χρηματιστών να χρησιμοποιήσουν εκβιαστικά τις ικανότητές του προς όφελός τους.

Ισορροπώντας τον ήρωά του στη λεπτή γραμμή που χωρίζει την ευφυία από την τρέλα, το φιλμ αναπτύσσει μια προσεκτική σπουδή πάνω στα όρια και τους κινδύνους της ανθρώπινης ψύχωσης. Επικαλούμενο την αιώνια υπαρξιακή αγωνία του ανθρώπου για το μυστήριο που καλύπτει τον κόσμο μας, επιχειρεί, έπειτα, μια μοντέρνα παραβολή πάνω στην ασίγαστη προσπάθεια του ανθρώπου να αγγίξει το δημιουργό του. Αυτό που ο εμμονοληπτικός ήρωας αρνείται πεισματικά να καταλάβει είναι πως καμιά επιστήμη δεν μπορεί να συλλάβει την αλήθεια, έτσι όπως την αντιλαμβάνονται τα φυσικά μας όργανα. Και πως οποιαδήποτε φόρμουλα κι αν εφευρεθεί, ουδέποτε θα συλλάβει την πραγματική ουσία του σύμπαντος που μας περιβάλλει. Επιχειρώντας με κίνδυνο της ίδιας του της ζωής, να εξηγήσει τα ανεξήγητα και να θέσει σε έλεγχο ό,τι βρίσκεται ανεξέλεγκτο σε αυτό τον κόσμο καταλήγει στο τέλος να διαπράξει ύβρη και να τιμωρηθεί.

Περιδιαβαίνοντας ανεξερεύνητες στο μέσο θεατή περιοχές, όπως αυτή της αριθμολογίας, της θρησκευτικής αλληγορίας και της επιστημονικής παραδοξολογίας, το «π» συνδυάζει άψογα την επιστημονική φαντασία και το θρίλερ με το ψυχογράφημα και τη μεταφυσική ανησυχία. Το ιδεολογικό φορτίο που επωμίζεται είναι, ίσως, μεγαλύτερο από αυτό που μπορεί να κουβαλήσει, τα ευρήματα που μεταχειρίζεται και τα θέματα που θίγει, ωστόσο, το κάνουν συναρπαστικό. 

trivia

Το ποσό των 60.000 δολαρίων που απαιτήθηκε για το γύρισμα της ταινίας, ο Αρονόφσκι το συγκέντρωσε από συγγενείς και φίλους, οι οποίοι προθυμοποιήθηκαν να προσφέρουν 100 δολάρια ο καθένας. Όταν το φιλμ αγοράστηκε τότε από την Artisan, όλοι όσοι έβαλαν το χέρι στην τσέπη κέρδισαν από 150 δολάρια έκαστος.