Ο Σταθμός 13 Δέχεται Επίθεση

Από τον Μάρκο Φράγκο

Η δεύτερη μεγάλης διάρκειας ταινία του Τζον Κάρπεντερ βρισκόταν μίλια μπροστά από το ντεμπούτο του στη μεγάλη οθόνη: το «Dark Star» ήταν μια καλτ παρωδία της «Οδύσσειας Του Διαστήματος». Οι προθέσεις της ταινίας μόνο να υπονοήσουν μπορούσαν την κατεύθυνση ενός σπουδαίου δημιουργού για το μέλλον. Ο «Σταθμός 13» ήταν το ουσιαστικό, μεγάλο άνοιγμα του Κάρπεντερ για το ραντεβού του με την Ιστορία. Μια ταινία που στο πλαίσιο της εποχής της (1976), διαπραγματεύτηκε τον αδυσώπητο κυνισμό των ανθρώπων στη διεκδίκηση των συμφερόντων τους ή απλά στην επίδειξη της δύναμής τους απέναντι στους άλλους. Με τον ίδιο τρόπο που το είδωλο του Κάρπεντερ, ο Χάουαρντ Χοκς, κατάφερε με το «Ρίο Μπράβο» να αποδώσει μέσα από την κωδικοποιημένη γλώσσα του γουέστερν, την απλή διαπίστωση της ανθρώπινης διαβίωσης σε μια ζούγκλα, μέσα στην οποία αναγκαστικά θα αγωνιστείς - αλλιώς εξαφανίζεσαι.

Πραγματική πρόθεση του Κάρπεντερ ήταν να φτιάξει ένα γουέστερν όπως το «Ρίο Μπράβο» αλλά ο περιορισμός του προϋπολογισμού (εκατό χιλιάδες δολάρια) - τον ανάγκασε να τοποθετήσει την πλοκή του στο Λος Αντζελες με ένα σενάριο «πολιορκίας» κατά το οποίο, μια φονική συμμορία, επιτίθεται σε έναν αστυνομικό σταθμό που ετοιμάζεται να κλείσει.

Το αμερικανικό κοινό άργησε να ανταποκριθεί στην ταινία. Χρειάστηκε να προβληθεί στο κινηματογραφικό φεστιβάλ του Λονδίνου του 1977 και να κινητοποιηθεί το βρετανικό -και κατ επέκταση ευρωπαϊκό- κοινό που ενθουσιάστηκε με αυτήν την ωμή αποτύπωση της «πολιορκίας» και μετά να ξαναπάρει μπρος η ταινία στην πατρίδα της, με ένα feedback που δεν άφηνε αμφιβολίες. Τη δεύτερη φορά οι Αμερικανοί το «είδαν αλλιώς» -φορτισμένο με την ευρωπαϊκή γοητεία της αποδοχής- και το εκτίμησαν δεόντως. Η ταινία μέσα στα χρόνια απέκτησε την αίγλη που της αξίζε - ως μια από τις σπουδαιότερες περιπέτειες της δεκαετίας του 70, ένα ενορχηστρωμένο θαύμα έξυπνης σκηνοθετικής ματιάς και ρυθμικού μοντάζ με τη μουσική - που ελέω χαμηλού προϋπολογισμού, έγραψε ο ίδιος ο Κάρπεντερ- να δίνει έναν τόνο μεταμοντέρνο στα αισθητήρια του κοινού. Αργότερα οι Bomb The Bass σάμπλαραν το βασικό του θέμα για το εξαίρετο ελέκτρο χιπ χοπ «Μegablast» και ακόμα πιο μετά, οι Air μέσω της εταιρείας τους French Record Makers κυκλοφόρησαν το σάουντρακ (2003), 27 χρόνια έπειτα από την αρχική προβολή της ταινίας, δίνοντας τέλος στην παράνομη διακίνησή του, μέσω bootleg.

Το κατόρθωμα του Κάρπεντερ στο «Σταθμό 13» δεν έχει να κάνει μόνο με την ψυχαγωγική διάσταση της ταινίας: περισσότερο έχει να κάνει με την καλλιτεχνική επιτυχία της ως προς το ότι δημιούργησε ένα προηγούμενο για τις φερόμενες ως cult b-movies. Το mainstream που μέσα στο πνεύμα της εποχής αναζητούσε αλήθεια, ειλικρίνεια και παιχνίδι στα «όρια», είδε στην ταινία του Κάρπεντερ μια γνήσια συναρπαστική σύγκρουση δρόμου και φάνηκε να απολαμβάνει τις σκληρές σκηνές ακόμα και αυτήν της ψυχρής δολοφονίας του μικρού κοριτσιού στο παγωτατζίδικο, που δίχασε την κοινή γνώμη και δημιούργησε μικρά προβλήματα στη διανομή της ταινίας. Ο Κάρπεντερ, που δανείστηκε το ψευδώνυμο Τζον Τι Τσανς (φόρος τιμής στον χαρακτήρα του Τζον Γουέιν στο «Ρίο Μπράβο» του Χοκς) για τη συγγραφή του πρώτου σεναρίου αλλά και για το credit στο μοντάζ, είχε ως αρχικό τίτλο για την ταινία το «Αnderson Αlamo», μετά το «Τhe Siege» και αργότερα, όταν ο διανομέας αρνήθηκε τον τίτλο αυτό, τον άλλαξε σε «Σταθμός 13 Δέχεται Επίθεση». To 2005, o Ζαν-Φρανσουά Ρισέ έκανε ένα αξιοπρεπές ριμέικ, μεταφέροντας τη δράση από το Λος Αντζελες στο Ντιτρόϊτ με καστ ευπρόσωπο - από Ιθαν Χοκ και Λόρενς Φίσμπερν μέχρι Γκάμπριελ Μπερν και Τζον Λεγκουιζάμο.

Μόνο που, τριάντα χρόνια μετά, τo «πνεύμα του δρόμου» είχε πάει περίπατο και η μεταμοντέρνα τεχνολογία στο πανί φρόντιζε για το εξοντωτικό σασπένς και τη μεγέθυνση της κλειστοφοβίας στον θεατή.

Ριμέικ στα πάντα!
Εκτός από την «Επίθεση Στο Σταθμό 13» του 2005, δύο ακόμη ταινίες του Κάρπεντερ δέχθηκαν «επίθεση» από νεόκοπους σκηνοθέτες με απογοητευτικά αποτελέσματα: «Η Ομίχλη» του 2005 του Ρούπερτ Γουέινραιτ - σαν να μην συνέβη ποτέ, το «Ηalloween: Η Νύχτα με τις Μάσκες» του φανατικού θαυμαστή, Ρομπ Ζόμπι, που έκανε απλά την πρωτότυπη ταινία επίκαιρη συν δύο projects που έχουν ήδη ανακοινωθεί, το ριμέικ της «Απειλής» και το ριμέικ της «Απόδρασης από τη Νέα Υόρκη». Το πρώτο ριμέικ ετοιμάζεται από τη Universal ως «συνοδευτικό της ταινίας του Κάρπεντερ και όχι σαν αυτούσιο ριμέικ», ενώ το ριμέικ της «Απόδρασης Από Τη Νέα Υόρκη» που ετοιμάζει η New Line παραμένει ένα καλά κρυμμένο μυστικό, με ημερομηνία εξόδου το 2009. Οταν ρωτήθηκε ο Κάρπεντερ για τη μανία με τα ριμέικ των ταινίων του, απάντησε: «Κάνουν πια ριμέικ στα πάντα. Μάλλον τους τέλειωσε η πρώτη λίστα με τους τίτλους και τώρα έχουν φτάσει στις δικές μου ταινίες».