Το κινηματογραφικό όνειρο ενός «Χριστουγεννιάτικου Εφιάλτη»

And sit together now and forever. For it is plain as anyone could see. We're simply meant to be.

Το 1993 κάπου ανάμεσα στον ξεσηκωτικό, πολύχρωμο «Αλαντίν» (1992) και τον σαιξπηρικό, δραματικών τόνων «Βασιλιά των Λιονταριών» (1994), η Ντίσνεϊ που είχε μόλις «ξυπνήσει» επιχειρηματικά ως άλλη «ωραία κοιμωμένη» κυκλοφόρησε την πιο ανατρεπτική ταινία της '90s παντοκρατορίας της, τον «Χριστουγεννιάτικο Εφιάλτη» του Χένρι Σέλικ.

Ο «Εφιάλτης» βέβαια εντυπώθηκε με ευκολία στο μυαλό του κοινού ως «μία ταινία του Τιμ Μπέρτον», μία εντύπωση υποβοηθούμενη από το στούντιο ήδη από τον τίτλο του. Η αλήθεια είναι πως η καλλιτεχνική σφραγίδα του σκοτεινού παραμυθά, στην ακμή τότε της καριέρας του με ταινίες αριστουργήματα («Ο Ψαλιδοχέρης», «Μπάτμαν» και - ειδικά - «Ο Μπάτμαν Επιστρέφει») είναι έντονη, βαθιά και αναντίρρητη. Υπεύθυνος για την παραγωγή, την ιστορία και το σχεδιασμό των χαρακτήρων, ο Μπέρτον εμφύσησε ζωή στους αλλόκοτους κατοίκους της ζοφερής πόλης του Χάλογουιν και μαζί παρέδωσε μία απίστευτα διασκεδαστική, όσο και βαθιά συγκινητική παραβολή που λειτουργεί ιδανικά ως προβολή για όποια εορταστική περίσταση Χάλογουιν/Χριστουγέννα επιλέξεις.

Η ιστορία του βαριεστημένου Βασιλιά Τζακ Σκέλινγκτον της Πόλης του Χάλογουιν που αποζητά την αλλαγή και θέτει σε εφαρμογή την απαγωγή του Άι Βασίλη (το όνομά του παραφράζεται εξαιρετικά ως Sandy Claws - Άι Τονύχης) για να κάνει δικά του τα Χριστούγεννα, είναι μία αλληγορία για την διερεύνηση της ταυτότητας που εξυμνεί με ιδιοσυγρασιακό σκέρτσο την διαφορετικότητα, τα ζητήματα αποδοχής και ορίζει ένα πεδίο όπου όλοι μπορούν να είναι ο εαυτός τους απενοχοποιημένα. Σε πλήρη θεματικό συντονισμό με τους απόκληρους ήρωες της φιλμογραφίας του Μπέρτον, ο Τζακ θρηνολογεί με μεμψιμοιρία «Oh, there's an empty place in my bones» (Jack's Lament) και διεκδικεί μία θέση «προσαρμογής» σε κάτι συλλογικό, όπως οι οικογενειακές γιορτές. Η δραματική (όσο και κυριολεκτική) πτώση, θα τον επανεφέρει σε μία πραγματικότητα που είναι ξεχωριστή γιατί είναι (ήδη) ο κόσμος του. «How could I be so blind?» παραδέχεται στο «Poor Jack» και μέσα από τους κενούς οφθαλμικούς κόγχους του θα «αντικρύσει» την αλήθεια και μαζί τον έρωτα.

Ένα κινηματογραφικο όνειρο, αυτός ο «Εφιάλτης» μπολιάζει το σκότος με χρώμα, ζευγαρώνει ερωτευμένους αραχνοειδείς σκελετούς με καταθλιπτικές, πάνινες κούκλες και επιτρέπει λίγο λευκό χιόνι στο μαύρο τοπίο του Χάλογουιν. Και όχι μόνο. Δίνει την ευκαιρία στον Ντάνι Έλφμαν να υπογράψει ένα από τα καλύτερα score και τραγούδια της καριέρας του συνδυάζοντας γκόθικ ρομαντισμό με μακάβριο χιούμορ και χαρίζει στους απανταχού αρνητές της ψυχαναγκαστικής ευθυμίας των γιορτών μία ταινία-σύμβολο που σαρκάζει την μπανάλ χαρωπή υποβολή.

Φάρσα και κέρασμα μαζί, ο «Χριστουγεννιάτικος Εφιάλτης» σαν άλλος φιλικός «Φρανκενστάιν» κόβει και ράβει κινηματογραφικά είδη, τρόμο και ρομάντσο, ζωή και θάνατο, σε ένα μεταλλαγμένο μα τόσο φυσικό διαχρονικο παραμύθι. Καθήστε αναπαυτικά και ίσως τις επόμενες μέρες λόγω Χάλογουιν, ίσως τις επόμενες εβδομάδες λόγω Χριστουγέννων, πατήσετε play στον «Εφιάλτη».

Τέλος προκαταλήψεων καλό. Όλα καλά.