«Μέγας είναι ο κόσμος»: 90 χρόνια «Metropolis» του Φριτς Λανγκ

Το «Metropolis» του Φριτς Λανγκ είναι μία αριστουργηματική αλληγορία του μέλλοντος, ένα φανταστικό δράμα για τις κοινωνικές ανισότητες και τους ταξικούς αγώνες, ένα προφητικό δοκίμιο για την τεχνολογική πρόοδο ή απλώς μια από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. Η θρυλική ταινία επιστημονικής φαντασίας κλείνει φέτος επέτειο 90 χρόνων και συνεχίζει και παραμένει νέα και πρωτοποριακή, αποκαλύπτοντας ένα σύνθετο κόσμο τεχνών και τεχνολογίας.

Γνήσιο δείγμα του γερμανικού εξπρεσιονισμού και των ελευθεριών που γέννησε η βραχύβια Δημοκρατία της Βαϊμάρης, το φιλμ του Φριτς Λανγκ ξεδιπλώνει την, καταρχήν απλοϊκή σύγκρουση ανάμεσα στον σκληρό άρχοντα μιας παραδεισένιας Μητρόπολις που ζει στην χλιδή και την ανεμελιά και στους εξαθλιωμένους εργάτες που δουλεύουν κάτω από την γη διασφαλίζοντας την σωστή της λειτουργία. Πέρα από την υπόθεση της όμως το «Metropolis» δημιούργησε δεκάδες νέα εικαστικά, κινηματογραφικά και αισθητικά ρεύματα, ανοίγοντας επίσης με τα ειδικά εφέ και τα σκηνικά ένα ολοκαίνουργιο κόσμο συμβόλων που επρόκειτο να αντιγραφεί εκατοντάδες φορές.

Χαμένο ανάμεσα σε δαιδαλώδη σκηνικά, χιλιάδες κομπάρσους και κυκλώπειους ουρανοξύστες, το μήνυμα ότι το μυαλό και τα χέρια δεν μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς τη συναισθηματική εμπλοκή της καρδιάς μπορεί να φαντάζει σε κάποιους απλοϊκό, όμως η απάνθρωπη γεωμετρία και ο τεχνοκρατικός εφιάλτης που κατασκεύασε ο Φριτς Λανγκ υλοποίησε για πρώτη φορά το όραμα ενός ζοφερού μέλλοντος που προκαλεί ακόμα δέος και αποτέλεσε το απόλυτο πρότυπο για τις φουτουριστικές μητροπόλεις μεταγενέστερων ταινιών του είδους.

Η ταινία κινδύνευσε να χρεοκοπήσει το θρυλικό γερμανικό στούντιο της UFA με προϋπολογισμό που ξεπέρασε τα 5 εκατομμύρια μάρκα, αντί του αρχικού 1,5, ενώ η αυθεντική κόπια της ταινίας που προβλήθηκε το 1927 χάθηκε και κανείς δεν είχε δει την οριστική εκδοχή έτσι όπως την είχε φανταστεί ο ίδιος ο Λανγκ, μέχρι πριν λίγα χρόνια. To 2008 σε ένα αρχείο στην Αργεντινή βρέθηκε η πλήρης εκδοχή της ταινίας και το όραμα του Γερμανού σκηνοθέτη αποκαλύφθηκε στην πλήρη αποκαταστημένη μορφή του με 25 λεπτά επιπλέον. Η συνολική διάρκεια του «Metropolis» είναι πια 148 λεπτά. 148 λεπτά γνήσιου σινεμά.