8:51
23/1

Ζαν Μορό: Η Ευρωπαία σταρ

Η Μορό εμφανίζεται στα τέλη του '40 – κάτι που σημαίνει αυτόματα πως έχει βάλει το πρόσωπό της σε οκτώ (!) δεκαετίες κινηματογράφου (έπαιζε μέχρι το 2015), κάνει περάσματα για το μεγαλύτερο μέρος της δεκαετίας του '50 από τα οποία κρατώ τρία: Την παρουσία της στο γιγάντιο «Touchez pas au grisby» του Ζακ Μπεκέρ, μικρό ρόλο έχει αγκαλιά στον μέγα Γκαμπέν, αλλά είναι θαύμα νεανικής δροσιάς, και φυσικά το μαγικό της '58 που ουσιαστικά συστήνεται στο σινεμά, τους νεανίες Γάλλους δημιουργούς και την ανθρωπότητα.

Ο Λουί Μαλ είναι το θύμα της φωτογένειάς της, στις αρχές του '58, τη βάζει να περπατάει το νυχτερινό Παρίσι ενώ ο Ρονέ αναβοσβήνει τσιγάρα στο «Ασανσέρ για Δολοφόνους» και στο τέλος της χρονιάς πρωταγωνίστρια των «Εραστών», ποιητικό πλάσμα, ποιητικό έργο, όποιος δεν το είδε έχασε την φευγάτη αρχή της νουβέλ βαγκ.

Την δεκαετία του '60 την κάνει δική της όπως ίσως μόνο η Κατρίν Ντενέβ θα μπορούσε να ισχυριστεί, καθώς παίζει σχεδόν σερί σε Αντονιόνι («Η Νύχτα»), Γουέλς («Η Δίκη»), Τριφό («Ζιλ και Τζιμ»), Μπρουκ και Ντιράς («Moderato Cantabile» δίπλα στον Μπελμοντό που της δίνει και βραβείο ερμηνείας στις Κάννες – εντάξει, μαζί με τη Μερκούρη που ανέβαινε στα τραπέζια), Ντεμί (στο έξοχο «Λιμάνι των Αγγέλων», ξανθιά και μοιραιότατη), Λόουζι (στην βενετσιάνικη, τι ωραία, «Εύα» δίπλα στον Στάνλεϊ Μπέικερ), Μπουνιουέλ («Ημερολόγιο Μιας Καμαριέρας») και πάει λέγοντας.

Το '65 είναι κούκλα (αλλά είναι πιο κούκλα η Μπαρντό) στο «Βίβα Μαρία!» ξανά του Μαλ, έγχρωμη πανδαισία και τόσο ευχάριστη ταινία και δώστου ξανά Γουέλς με τις «Καμπάνες του Μεσονυκτίου» την επόμενη χρονιά, ενώ είναι εξαιρετικό και το «Mademoiselle» («Φλογισμένη Σάρκα», ο τσοντάκιας 'Ελλην εκμεταλλευτής) του Τόνι Ρίτσαρντσον (που παράτησε τη Βανέσα Ρέντγκρεϊβ γι' αυτήν), βασισμένο σε σενάριο Ντιράς και Ζαν Ζενέ. Το '68 είναι βέβαια του Τριφό και της «Νύφης [που] Φορούσε Μαύρα», ασχολίαστο, την ίδια χρονιά, τρίτη (!) φορά την θέλει κοντά του ο Γουέλς (που είχε δηλώσει πως είναι η μεγαλύτερη ηθοποιός που υπάρχει)) στην «Αθάνατη Ιστορία» και μετά...η αναπόφευκτη πτώση.

Το '70 έχουν αλλάξει τα πράγματα, κάτι γουέστερν και κάτι δευτεροκλασάτα υλικά δεν της πάνε και δεν τα πάει κι εκείνη. Να κρατήσω το «Chere Louise» του ντε Μπροκά, που δεν είναι σπουδαίο αλλά έχει ένα από εκείνα τα εκπληκτικά, λυρικά soundtrack του '70 (από τον Ζορζ Ντελρί, μη ρωτάς..), μια πειραματική Ντιράς («Nathalie Granger», όποιος άντεξε, άντεξε), ευτυχώς έρχεται ένας «Κύριος Κλάιν» του Λόουζι να την αναπτερώσει κάπως, περνά μια καλή βόλτα κι απ΄τον έξοχο (και τελευταίο) Καζάν («Ο Τελευταίος των Μεγιστάνων»), επίσημα πια έχουμε εισέλθει στην περίοδο της ιέρειας που θα περνά, θα βλέπει, θα καλυτερεύει το αποτέλεσμα, αλλά δεν θα είναι πια το επίκεντρο.

Στο πλαίσιο αυτό ξεκινά μια καριέρα εντελώς άλλου τύπου που περιέχει έναν Λόουζι ακόμα (την στρυφνή, στρυφνότατη «Πέστροφα»), τον «Καυγατζή» του Φασμπίντερ (νάτος πάλι ο «Άγιος» Ζενέ), εκείνο το παράξενο «Paltoquet» του Ντεβίλ (με τα πόδια της Αρντάν να κυριεύουν το έργο, παίζει κι ο Πικολί, ο Ρισάρ Μπορινζέ κι ένας νεαρός Οτέιγ, αξίζει να το ψάξει κανείς), περνά από τη «Νικίτα» του Μπεσόν, και το «Ως το Τέλος του Κόσμου» του Βέντερς, οπότε και φτάσαμε στο '91 που συνεργάζεται και με τον Αγγελόπουλο στο «Μετέωρο Βήμα του Πελαργού». 

Από κει και μετά είναι «η Μορό και οι ταινίες», την χάνουμε πρακτικά (οι περισσότεροι) αλλά εξακολουθεί να εμφανίζεται σταθερά, αρχίζουν να συρρέουν και οι βραβεύσεις (που δεν κρύβουν το γεγονός πως δεν βραβεύτηκε ποτέ επαρκώς για τις ταινίες καθαυτές μα για την συνεισφορά της) και η Μορό είναι πάντα εκεί, διατρέχοντας τις δεκαετίες, στηρίζοντας το σινεμά που αγάπησε. Τη μνημονεύουμε, την τιμούμε, υπήρξε μεγάλη και παραμένει η εικόνα ταινιών που πάντα περιβάλλουμε με στοργή. Να επιστρέφουμε κιόλας, δεν κάνει κακό, οι ηθοποιοί πεθαίνουν στ΄αλήθεια μόνο όταν κανείς δεν επισκέπτεται τις ταινίες τους.