Essential Cinema #50: «Sundays and Cybèle» (1962) του Σερζ Μπουργκινιόν

Αυτή, θέλει για δώρο τον περίτεχνο μεταλλικό κόκκορα που κοσμεί την κορυφή της εκκλησίας της πόλης. Αυτός, επιθυμεί μονάχα να του αποκαλύψει εκείνη το πραγματικό της όνομα. Ο Πιέρ (Χάρντι Κρούγκερ) συχνά ταλαιπωρείται από ιλίγγους και περνάει συνήθως την ώρα του στον σταθμό των τραίνων. Βετεράνος πιλότος του πολέμου της Ινδοκίνας, υποφέρει από απώλεια μνήμης μετά από μια αναγκαστική προσγείωση που είχε ολέθρια αποτελέσματα. Συζεί πλέον στα προάστια του Παρισιού με την Μαντλέν (Νικόλ Κουρσέλ), την νοσηλεύτρια που τον φρόντισε όταν επέστρεψε στην Γαλλία.

Κατά την διάρκεια μιας συνηθισμένης του βόλτας στον σταθμό ακολουθεί έναν πατέρα ο οποίος τελικά εγκαταλείπει στο ορφανοτροφείο την 12χρονη κόρη του. Την επόμενη Κυριακή, ο Πιέρ υποδυόμενος πως είναι ο κηδεμόνας της μικρής, εξασφαλίζει την άδεια να την συνοδεύσει στην ολιγόωρη έξοδό της. Η Συμπέλ (Πατρίσια Γκόζι), ή Φρανσουάζ όπως την φωνάζουν οι καλόγριες επειδή το αυθεντικό της όνομα δεν είναι χριστιανικό, γίνεται η σύντροφός του για τους επόμενους μήνες και ο παιδικός της αυθορμητισμός το μόνο φάρμακο για τον αστείρευτο πόνο που του προκαλεί η άγνοια για το παρελθόν του. Για την Συμπέλ, ο Πιερ είναι η οικογένεια που δεν την αγάπησε ποτέ, ο τρυφερός πατέρας που δεν την έσφιξε στην αγκαλιά του, ο μελλοντικός άντρας που κάθε κορίτσι ονειρεύεται να έχει στη ζωή του. Αυτή η σιωπηλή αλλά ισχυρή συνωμοσία αγάπης διαταράσσεται όταν η Μαντλέν ανακαλύπτει την ύπαρξη της μικρής κοπέλας και τα Χριστούγεννα που ακολουθούν γίνονται ξαφνικά πιο παγωμένα από κάθε άλλη φορά.

Τα απαράμιλλης ομορφιάς ασπρόμαυρα κάδρα κόβουν πραγματικά την ανάσα

Ο Σερζ Μπουργκινιόν είναι πραγματικά από τις περιπτώσεις εκείνων των σκηνοθετών που σαν διάττοντες αστέρες σκορπίζουν το εκθαμβωτικό φως τους στον κινηματογραφικό ουρανό, μέχρι να εξαφανιστούν με ταχύτητα στο άπειρο. Το δικό του λαμπερό αστέρι ήταν το «Sundays and Cybèle» που το 1962 απέσπασε το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας, κερδίζοντας μεταξύ άλλων και την «Ηλέκτρα» του Μιχάλη Κακογιάννη. Ακολούθησαν ακόμη δύο μεγάλου μήκους ταινίες, καμία απ’ τις οποίες όμως δεν κατάφερε να πλησιάσει την θαυμαστή αρμονία του παρελθόντος. Στο «Sundays and Cybèle» ο Μπουργκινιόν βασίζεται στο μυθιστόρημα του Μπερνάρ Εσασεριό και προσφέρει την γενναιόδωρη και σπλαχνική ματιά του στην άτυπη συμμαχία που έχουν συνάψει δύο τραυματισμένες ψυχές προκειμένου να επιβιώσουν σε έναν κόσμο που δεν αντιλαμβάνεται τις ιδιαιτερότητές τους.

Αποφεύγοντας δεξιοτεχνικά τις παγίδες που το ίδιο το θέμα της ιστορίας τοποθετεί, προσηλώνεται στην σχέση εξάρτησης που αναπτύσσουν οι δύο πρωταγωνιστές και παρά τις όποιες παθογενείς απολήξεις της, δικαιώνεται, καθώς ο δεσμός του Πιερ και της Συμπελ παραμένει μέχρι τέλους άκαμπτος και υποδειγματικός. Η συγκινητική ελεγεία του βρίσκει τον ιδανικό εκφραστή της στο φωτογραφικό όραμα του Ανρί Ντεκέ, του ανθρώπου πίσω από την εικαστική αρτιότητα των «400 Χτυπημάτων» του Φρανσουά Τρυφώ και του «Σαμουράι» του Ζαν Πιέρ Μελβίλ, του οποίου τα απαράμιλλης ομορφιάς ασπρόμαυρα κάδρα κόβουν πραγματικά την ανάσα. To ακαταμάχητα ελκυστικό αποτέλεσμα ολοκληρώνεται από την ανεπιτήδευτη παρουσία της Πατρίσια Γκόζι, που στον ρόλο της Συμπέλ παραδίδει μια από τις πιο συγκλονιστικές παιδικές ερμηνείες στην ιστορία του σινεμά.

SUNDAYS AND CYBELE
ΓΑΛΛΙΑ, ΑΥΣΤΡΙΑ, 1962
Σκηνοθεσία: Σερζ Μπουργκινιόν Σενάριο: Σερζ Μπουργκινιόν, Αντουάν Τιντάλ Φωτογραφία: Ανρί Ντεκέ Μουσική: Μορίς Ζαρ Πρωταγωνιστούν: Χάρντι Κρούγκερ, Νικόλ Κουρσέλ, Πατρίσια Γκότζι Διάρκεια: 110’