Βίντεο: Το «ολλανδικό» πλάνο, οι καταβολές και η χρήση του

Ένα μυστικό: Το «ολλανδικό» πλάνο δεν είναι καθόλου ολλανδικό. Το Dutch της αγγλικής λέξης είναι μια παραφθορά του Deutch (γερμανικό) και οφείλεται στο ότι οι γερμανικές ταινίες του εξπρεσιονισμού που είχαν πλήθος ευρεσιτεχνιών, χρησιμοποιούσαν κατά κόρον το πλαγιαστό πλάνο. Το οποίο πρωτοχρησιμοποιήθηκε από την σοβιετική πρωτοπορία και τον Τζίγκα Βερτόφ και σχεδόν παράλληλα έγινε οικείο του γερμανικού εξπρεσιονισμού που το χρειάστηκε δεόντως για την απεικόνιση των «ασταθών», παράλογων κόσμων του.

Καθώς οι μετανάστες της γερμανικής, κυρίως, κουλτούρας, επάνδρωσαν το Χόλιγουντ από την δεκαετία του '30 και μετά, το πλάγιο πλάνο εμφανίστηκε σταδιακά και στο αμερικανικό σινεμά της εποχής, ενώ βέβαια όσο περνούν τα χρόνια η κατάχρησή του βγάζει μάτι - χωρίς απαραίτητα να βγάζει και κάποιο νόημα.

Το dutch πλάνο, σκόπευε (κι εξακολουθεί), κλίνοντας στο πλάι την κάμερα, διαταράσσοντας δηλαδή τους άξονες του κάδρου, να καταδείξει την απώλεια της ισορροπίας, να αμφισβητήσει την εγκυρότητα των όσων λέγονται αλλά και να επηρεάσει την ψυχολογία του θεατή πειράζοντας την αληθοφάνεια της εικόνας. 

Απολαύστε ένα μικρό εγχειρίδιο χρήσης του βλέποντας, μεταξύ άλλων, το αυταπόδεικτο της μοναδικής εκφραστικής σημειολογίας της γλώσσας του σινεμά.