Γιατί το «O.J.: Made in America» πρέπει οπωσδήποτε να κερδίσει το φετινό Όσκαρ καλύτερου ντοκιμαντέρ

2017-02-24 10:35:32
Από τον Λουκά Κατσίκα

Ένα αριστουργηματικό ντοκιμαντέρ-ποταμός, με αφήγηση και σασπένς που θα ζήλευαν οι περισσότερες ταινίες μυθοπλασίας εκεί έξω, το υποψήφιο για Όσκαρ επίτευγμα του Έζρα Έντελμαν ρίχνει συγκλονιστικό φως όχι μόνο στην πολύκροτη υπόθεση δολοφονίας που έφερε έναν διάσημο Αμερικανό αθλητή στο εδώλιο του κατηγορουμένου, αλλά και στους μηχανισμούς κατασκευής μύθων και ψευδαισθήσεων μιας ολόκληρης χώρας.

Όταν, τον Ιούνιο του 1994, η αστυνομία του Λος Άντζελες έβρισκε δυο κατακρεουργημένα πτώματα στην έπαυλη ενός από τους πιο σταθερά δημοφιλείς αθλητές της χώρας, η Αμερική προετοιμαζόταν να γίνει μάρτυρας αυτού που σύντομα τα media θα βάφτιζαν σε «δίκη του αιώνα». Κατηγορούμενος για το φόνο της συζύγου του, Νικόλ Μπράουν, και ενός στενού της φίλου, του Ρον Γκόλντμαν, ο Ο. Τζ. Σίμπσον κράτησε για δέκα ολόκληρους μήνες το κοινό των Ηνωμένων Πολιτειών καθηλωμένο μπροστά στις τηλεοράσεις του, εν αναμονή για την απόφαση που θα έκρινε αν ο πολυαγαπημένος αστέρας του ήταν αθώος ή ένοχος. Αν τα αποτυπώματα στο μαχαίρι των φόνων ήταν τα δικά του ή αν ο ίδιος έπεσε θύμα μεροληψίας και προκαταλήψεων.

Όσοι εξακολουθούν να μη γνωρίζουν την τελική έκβαση της δίκης αυτής, την πολυσυζητημένη ετυμηγορία στην οποία κατέληξε, τα γεγονότα που την διαδέχτηκαν, αλλά και ολόκληρο το χρονικό της αποθέωσης και μετέπειτα αποκαθήλωσης του Σίμπσον, θα βρεθούν συχνά προ εκπλήξεως παρακολουθώντας το ντοκιμαντέρ του Έζρα Έντελμαν και το ξετύλιγμα μιας αποστομωτικής πλοκής που είναι μεν πέρα για πέρα αληθινή, θα μπορούσε να έχει ξεπηδήσει, παρ' όλα αυτά, από ένα ξέφρενο σενάριο φαντασίας. 

Αληθινό μάθημα κοινωνιολογικής κριτικής και δημοσιογραφικού δαιμονίου, βαθιά ανατομία του αμερικανικού ονείρου, των απατηλών παραμέτρων και των πιο ολέθριων συνεπειών του, αποκαλυπτική κατάδυση στο ταραγμένο εσωτερικό ενός ανθρώπου και στον σκοτεινό ψυχισμό μιας ολόκληρης χώρας

Απλωμένη σε επτάμισι απολύτως καθηλωτικές ώρες, τόσο καθηλωτικές ώστε θα ευχόταν κανείς να ήταν διπλάσιες, η επική δημιουργία του Έντελμαν κατέστη εφικτή χάρη στην δεκαετή έρευνα του σκηνοθέτη, τον πλούτο του αρχειακού υλικού και των ντοκουμέντων που συγκεντρώθηκαν, τις πολύτιμες συνεντεύξεις που διεξήχθησαν και τον εκπληκτικό έλεγχο με τον οποίο τέσσερις δεκαετίες αμερικανικής πραγματικότητας κατόρθωσαν να σκαναριστούν και να αναλυθούν μέσα από ένα πρίσμα ιστορικό, κοινωνικό, πολιτισμικό και προσωπικό. 

Μέσα από μια ιλιγγιώδη παρέλαση συμβάντων, προσώπων, μαρτυριών, πληροφοριών, το «O.J.: Made in America» επιχειρεί να ενώσει την ιλαροτραγική περίπτωση ενός ατόμου διατεθειμένου να θυσιάσει τα πάντα, ακόμη και τον εαυτό του, στο όνομα της καταξίωσης και της αποδοχής, με το χρονικό μιας χώρας μονίμως συνεπαρμένης από τις έννοιες της επιτυχίας, της δημοσιότητας, της φήμης και διατεθειμένης να πλάθει είδωλα και εξιδανικεύσεις προκειμένου να εξαπατά τον εαυτό της.

Από τους πρώτους αθλητικούς θριάμβους και τη γρήγορη καταξίωσή του στον τομέα του ποδοσφαίρου, το μεθοδικό τρόπο χάρη στον οποίο κατόρθωσε να εισχωρήσει στα υψηλότερα κλιμάκια της λευκής κοινότητας και να απαλείψει διακριτικά κάθε χαρακτηριστικό που τον συνέδεε με τη μαύρη φυλή του, μέχρι τα όσα των οδήγησαν στον διασυρμό και αργότερα στην απαξίωσή του, η διήγηση της ζωής του Όρενθαλ Τζέιμς Σίμπσον γίνεται η αφορμή για ένα ενδελεχές ταξίδι στην πρόσφατη ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών, ιδωμένη στο μεγαλύτερό της βαθμό μέσα από το πρίσμα των φυλετικών εντάσεων, των ταξικών ανισοτήτων και της κληρονομιάς βίας που την έχουν στιγματίσει.  

Με το πανούργο δίκτυο υποπλοκών που εγκαθιδρύει, τις αόρατες γέφυρες που εφευρίσκει προκειμένου να ενώνει φαινομενικά ανόμοια μεταξύ τους πράγματα και την εκπληκτική ιδεολογική διαύγεια και πειθαρχία του, το «O.J.: Made in America» οφείλει να αντιμετωπίζεται ως ένα ορόσημο στο είδος του. Αληθινό μάθημα κοινωνιολογικής κριτικής και δημοσιογραφικού δαιμονίου, βαθιά ανατομία του αμερικανικού ονείρου, των απατηλών παραμέτρων και των πιο ολέθριων συνεπειών του, αποκαλυπτική κατάδυση στο ταραγμένο εσωτερικό ενός ανθρώπου και στον σκοτεινό ψυχισμό μιας ολόκληρης χώρας, η ταινία του Έζρα Έντελμαν αποτελεί ένα αφηγηματικό επίτευγμα που μοιάζει με το κινηματογραφικό αντίστοιχο ενός μεγαλειώδους, σπουδαίου μυθιστορήματος. Ο τίτλος του θα μπορούσε να είναι «Μια Αμερικανική Τραγωδία». 

Μείνετε συντονισμένοι στο cinemagazine.gr για την κάλυψη των φετινών βραβείων Όσκαρ με καθημερινά θέματα, νέα, αφιερώματα και προβλέψεις!

Η COSMOTE TV αποτελεί για τα επόμενα τρία χρόνια τον μοναδικό προορισμό για τα Βραβεία της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου και το cinemagazine.gr θα ξενυχτήσει (και φέτος) με μια live, διαδραστική αναμετάδοση, που θα χωρέσει συζητήσεις, διαξιφισμούς, χειροκροτήματα, χασμουρητά, διαφωνίες και συμφωνίες. Γιατί έτσι είναι τα Όσκαρ. Ο καλύτερος (δεν) κερδίζει (πάντα). 

Παρακολουθήστε τη live κάλυψη του cinemagazine.gr από τις 2:00 π.μ. (ξημερώματα 27/2) στην επίσημη σελίδα του Περιοδικού ΣΙΝΕΜΑ - cinemagazine.gr στο facebook!

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ
ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ