13:55
23/7

Πρώτη γνώμη για το πολυαναμενόμενο «Μεσοκαλόκαιρο» του Άρι Άστερ

Κοντινός συγγενής της «Διαδοχής», τόσο στον περίτεχνο τρόπο με τον οποίο μεταχειρίζεται παρόμοια θέματα όσο και στην επιθυμία του να μην εγκλωβιστεί στο καλούπι οποιασδήποτε ταινίας είδους, το «Μεσοκαλόκαιρο» («Midsommar») είναι ένα φιλμ ακόμη πιο ευρύ σε φιλοδοξία από τον προκάτοχό του και ακόμη πιο θρασύ σε εκτέλεση. Διαρκεί δυόμισι περίπου ώρες, ξετυλίγεται με τους δικούς του μεθοδικούς ρυθμούς και καταφθάνει με την πρόφαση μιας δημιουργίας τρόμου, όμως εργάζεται με μια δική του, εσωτερική λογική προς κάτι περισσότερο και πιο σύνθετο: από τη μία την γκροτέσκα εξιστόρηση μιας σχέσης η οποία καταρρέει και αναζητά επίμονα μια λυτρωτική κατακλείδα, από την άλλη μια διεστραμμένη παραλλαγή στο ζήτημα της οικογένειας ως ανάγκη, ως κληρονομιά, ως καταφύγιο και ως καταδίκη.

Με αξιοθαύμαστη αυτοπεποίθηση πίσω από την κάμερα, ο 33χρονος σκηνοθέτης μεταμφιέζει για ακόμη μια φορά ένα ζοφερό ψυχόδραμα σε γκραν γκινιόλ. Οι ήρωές του, η Ντάνι (μια εντυπωσιακή Φλόρενς Πιού) και ο σύντροφός της, Κρίστιαν, βρίσκονται σε έναν πολύχρονο δεσμό που περνάει κρίση. Ο χωρισμός μοιάζει αναπόφευκτος μέχρι τη στιγμή που ένα τραγικό συμβάν σημαδεύει την οικογενειακή ζωή της Ντάνι και μοιραία αναστέλλει επ’ αόριστον το προδιαγεγραμμένο τέλος αυτής της σχέσης.

Ο Άστερ συγκεντρώνει την πλειοψηφία των σοκ σε μια σχεδόν αποστομωτική τελική πράξη, που κανείς πρέπει να δει για να πιστέψει

Αποφασισμένη να εξορκίσει το βαρύ της πένθος, εκείνη αυτοπροσκαλείται σε ένα ταξίδι αναψυχής που ο τελειόφοιτος Κρίστιαν και οι ανθρωπολόγοι συμφοιτητές του αποφασίζουν να κάνουν. Προορισμός είναι μια απομονωμένη και αναχρονιστική αγροτική κοινότητα στη Σουηδία, η οποία ετοιμάζεται για τους εορτασμούς του θερινού ηλιοστασίου μέσα από ένα εννιαήμερο φεστιβάλ που γίνεται κάθε 90 χρόνια και το οποίο, εκτός από φολκ τραγούδια, παραδοσιακούς χορούς και κοινοβιακές δραστηριότητες, περιλαμβάνει κατανάλωση παραισθησιογόνων ουσιών καθώς και μια σειρά από ανορθόδοξες τελετουργίες οι οποίες γίνονται ολοένα και πιο απειλητικές.

Ο σκηνοθέτης εισάγει εξαρχής τον θεατή σε ένα κλίμα άχθους και οδύνης, αναλύοντας σε ένα εξαιρετικό εναρκτήριο ημίωρο τις παραμέτρους της δυστυχίας που θα πλήξει τη νεαρή Ντάνι. Μόλις όμως οι ήρωες πάρουν τον δρόμο για τις ηλιόλουστες σουηδικές εξοχές, και η μουντή φωτογραφία αποκτήσει μια παραπλανητική, παιχνιδιάρικη πολυχρωμία, γνωρίζοντας ότι ο διαβασμένος θεατής θα ανατρέξει νοητά σε άφθονες ταινίες του παρελθόντος- όπου ανυποψίαστοι νεολαίοι ξεστρατίζουν και βρίσκουν φρικτή κατάληξη- ο Άστερ θα αρχίσει να τηλεγραφεί κάμποσα από τα δεινά που περιμένουν τους δικούς του πρωταγωνιστές, αρκετή ώρα προτού συμβούν. Με τον τρόπο αυτό δημιουργεί μια κατάσταση ανασφάλειας και προσμονής για το χειρότερο η οποία λειτουργει ευεργετικά στο κοινό, απελευθερώνοντας το φαντασιακό του ως προς τις μακάβριες πιθανότητες που καραδοκούν.

Κρατώντας τους τρόμους του επιμελώς εκτός κάδρου για το μεγαλύτερο μέρος του φιλμ, χτίζοντας υπομονετικά την πλοκή του και συγκεντρώνοντας την πλειοψηφία των σοκ σε μια σχεδόν αποστομωτική τελική πράξη, που κανείς πρέπει να δει για να πιστέψει, ο Άστερ επιθυμεί να δημιουργήσει τις συνθήκες μιας εμβυθιστικής εμπειρίας. Η ταινία του υπηρετεί το εξόχως αρρωστημένο όραμα που ο σεναριογράφος και σκηνοθέτης έχει οργανώσει με κάθε ανατριχιαστική λεπτομέρεια στο μυαλό του και κατόπιν αποτυπώνει ανενόχλητος στην οθόνη. Αυτή η ένδειξη του απόλυτου καλλιτεχνικού ελέγχου είναι που απελευθερώνει, άλλωστε, το φιλμ και το εκτροχιάζει συνειδητά προς μια σειρά από εικόνες και σκηνές σπάνιας νοσηρότητας που ομολογουμένως κανείς δεν περιμένει να δει από μια mainstream αμερικανική ταινία.

Όλα τα συστατικά της ταινίας γίνονται κομμάτια ενός προκλητικού οράματος το οποίο ο σκηνοθέτης υπηρετεί με μεγάλη δεξιοτεχνία και κανένα φόβο μήπως αποξενώσει το κοινό του

Το «Μεσοκαλόκαιρο» δεν δικαιώνει εξ ολοκλήρου τη μεγάλη του διάρκεια, δεν σκιαγραφεί τους χαρακτήρες του με την προσήλωση που επιδείκνυε πέρσι η «Διαδοχή» και περιέχει σεναριακά παράδοξα τα οποία καλό είναι να αντιμετωπίσει κανείς με ελάχιστο σκεπτικισμό (και κάποιο χιούμορ, ίσως), αν θέλει να συνεχίσει ανενόχλητος την παρακολούθηση. Όλα τα συστατικά της ταινίας, ωστόσο, γίνονται κομμάτια ενός προκλητικού ψηφιδωτού το οποίο ο σκηνοθέτης υπηρετεί με μεγάλη δεξιοτεχνία και κανένα φόβο όσον αφορά την πιθανότητα να αποξενώσει το κοινό του.

Κι εδώ φαίνεται το θάρρος και η εξυπνάδα του Άστερ ο οποίος δουλεύει υπογείως προκειμένου να μετατρέψει ένα παγανιστικό θρίλερ πλησίον του θρυλικού «Καταραμένου Σκιάχτρου» (1973) σε μια ταινία για μια εύθραυστη και στα όρια της απόγνωσης ηρωίδα που θα χρειαστεί να αναθεωρήσει ριζικά και να επανευθυγραμμίσει τραυματικά όλες τις αντιλήψεις της πάνω στη συντροφικότητα, την πίστη και την ανάγκη να ανήκει κάπου, βρίσκοντας ταυτόχρονα βίαιη κάθαρση στον πυρήνα μιας ανορθόδοξης, εναλλακτικής οικογένειας. Γιατί όπως στη «Διαδοχή», έτσι κι εδώ η οικογένεια αποτελεί την αφετηρία και τον προορισμό. Όσα μεσολαβούν γίνονται στα χέρια του Άστερ το υλικό από το οποίο γεννιούνται οι πιο δυνατοί εφιάλτες.

INFO
Η ταινία θα κυκλοφορήσει στις ελληνικές αίθουσες από την TANWEER, την Πέμπτη 22 Αυγούστου