Η «Σκόνη του Χρόνου» του Θόδωρου Αγγελόπουλου σήμερα στη μικρή οθόνη

Η ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου είναι μια ιστορία χωρίς σύνορα, ένας απολογισμός του περασμένου αιώνα μέσα από έναν έρωτα που προκαλεί το χρόνο.

O Α (Γουίλεμ Νταφόε), Αμερικανός σκηνοθέτης ελληνικής καταγωγής, γυρίζει μια ταινία πάνω στην ιστορία τη δική του και των γονιών του. Κεντρικό πρόσωπο, η Ελένη (Ιρέν Ζακόμπ), η οποία διεκδικείται από τον Γιάκομπ (Μπρούνο Γκανζ) και τον Σπύρο (Μισέλ Πικολί) και διεκδικεί το απόλυτο της αγάπης. Το ταξίδι της κινείται παράλληλα με την ιστορία και μπλέκεται στα γεγονότα των τελευταίων πενήντα χρόνων που σημάδεψαν τον 20ό αιώνα. Εξελίσσεται στην Ιταλία, στη Γερμανία, στη Ρωσία, στο Καζακστάν, στον Καναδά και στις ΗΠΑ, σημεία κομβικά στις εξελίξεις του πρόσφατου παγκόσμιου πολιτικοκοινωνικού σκηνικού. Τα πρόσωπα της ταινίας κινούνται σαν σε όνειρο, η σκόνη του χρόνου μπερδεύει τις μνήμες. Ο Α τις αναζητεί και τις ζει στο παρόν.

Οπως συμβαίνει στο σύνολο του αγγελοπουλικού έργου, η πορεία ξεκινά από μια εσωτερική παρόρμηση που σπρώχνει τους εκάστοτε ήρωες να ενωθούν με τον αδιάκοπο χείμαρρο της Ιστορίας, γυρεύοντας ένα νόημα και μια θέση σε έναν διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο. Η διαδρομή τους ταυτίζεται με την αναζήτηση μιας ουτοπίας που σταδιακά αφήνει τα όρια του προσωπικού και γίνεται συλλογική.

Μόνο που, στο τέλος του δρόμου, καθένας τους συνειδητοποιεί ότι προορισμός υπήρξε τελικά το ίδιο το ταξίδι. Και οι ιστορίες που έγραψαν και γράφουν οι άνθρωποι μεταξύ τους γίνονται η βασική δίοδος για να κατανοήσει κανείς τη μεγάλη, την ευρύτερη ιστορία.

Οι πρωταγωνιστές της «Σκόνης» δίνουν ραντεβού σε ένα φαινομενικό πέρας των πάντων. Αφού άλλαξαν γεωγραφικές συντεταγμένες, προσωρινές πατρίδες, δωμάτια σπιτιών και ξενοδοχείων, οι διαρκείς αυτοί οδοιπόροι συναντούν μετέωροι το τέλος ενός αιώνα και μαζί ένα θλιμμένο τέρμα των ιδεολογιών και των επαναστάσεων. Για σπάνια φορά σε ταινία του Αγγελόπουλου ο φακός δεν τηρεί αυστηρή απόσταση από τον ανθρώπινο παράγοντα, αλλά πλησιάζει περισσότερο από ποτέ τους χαρακτήρες και τις ατομικές εποποιίες τους.

Δράμα, παραγωγής 2008.
Σκηνοθεσία-σενάριο: Θόδωρος Αγγελόπουλος.
Μουσική: Ελένη Καραΐνδρου.
Παίζουν: Γουίλεμ Νταφό, Μπρούνο Γκανζ, Ιρέν Ζακόμπ, Μισέλ Πικολί, Κριστιάν Πολ, Ρένη Πιττακή, Κώστας Αποστολίδης, Αλέξανδρος Μυλωνάς.
Διάρκεια: 123΄