Ταινία της Εβδομάδας: Παράδοση και αρχές βρετανικοτητας στην κινηματογραφική σύνοψη του «Πύργου του Downton» - νεα , ειδησεις || cinemagazine.gr
9:19
12/9

Ταινία της Εβδομάδας: Παράδοση και αρχές βρετανικοτητας στην κινηματογραφική σύνοψη του «Πύργου του Downton»

Εν μέσω ανεπανάληπτης δημιουργικής κρίσης, το σινεμά αιμορραγεί προς την τηλεόραση με την τελευταία ενίοτε, όπως εδώ, να αναγνωρίζει ακόμα πως η καλλιτεχνική επικύρωση (συν κάποια «αναστάσιμα» paychecks) υπογράφεται από την μεγάλη οθόνη και το κοινό που πληρώνει για να απολαύσει ή και να επικρίνει τις επιλογές του.

Από τον Ηλία Δημόπουλο

Είναι ομολογουμένως έκπληξη και στοίχημα που μια τόσο παλιομοδίτικη σειρά εγκαταλελειμμένου προ πολλού κινηματογραφικού μεγαλείου (το κοστουμέ δράμα εποχής) ανασυντάσσεται για ένα κινηματογραφικό special – και μάλιστα πέντε μήνες πριν τα Χριστούγεννα. Οι κινηματογραφικές της επιδόσεις μπορεί να σημάνουν μια αναγέννηση ενός κινηματογραφικού είδους. Μπορεί να είναι και το τελευταίο καρφί στο φέρετρο.

Γραμμένο από τον σεναρίστα και οσκαρούχο του «Έγκλημα στο Γκόσφορντ Παρκ», Τζούλιαν Φέλοουζ, το κινηματογραφικό «Downton Abbey» είναι μια ηθογραφία με σιγαστήρα που χρονογραφεί την ιστορία ενός αρχοντικού σπιτιού και των κατοίκων του. Οι λάτρεις της σειράς θα βρουν την πλειάδα των τηλεοπτικών τους αγαπημένων σε μια λογική-βινιέτας που κατατέμνει σε επεισόδια άρθρων και περιστατικών μια υψηλή τάξη που πρόκειται να υποδεχθεί το βασιλικό ζεύγος του Ηνωμένου Βασιλείου για μια 24ωρη επίσκεψη, γεγονός αρκετό για να προκαλέσει πρεμούρα στην κεφαλή αλλά και τα πόδια του σπιτιού.

Η σκυτάλη της αγγλικότητας παραδίδεται με στυλ, αποτυπώνοντας ένα έθνος συνεκτικό που αντιλαμβάνεται τα χαρακτηριστικά του, τα κριτικάρει αλλά δεν τα υπονομεύει

Οι παράλληλες μικροϊστορίες δεν επισκιάζουν την κεντρική, με την έμφαση να δίνεται κάπου ανάμεσα στην ταξική αιχμή (είπαμε με σιγαστήρα) του «Gosford Park», την γονιδιακή ανάγκη τάξης και συμπεριφοράς των Άγγλων και τα εμβόλια νεωτερισμού που επιβάλλει η νέα εποχή - και το κινηματογραφικό κάλεσμα. Έτσι σε τούτο το ειδικό επεισόδιο οι παλιοί είναι φλεγματικοί δέσμιοι της συντήρησης μιας εποχής και μιας υστεροφημίας (οπότε long live Μάγκι Σμιθ), οι γόνοι παλεύουν για την realpolitik διεκπεραίωση του παρόντος και οι απόγονοι φέρνουν αέρα «μοντερνισμού» ακόμα και με μια ιστορία ομοφυλοφιλικού ανοίγματος - που πάντως οι σκληροπυρηνικοί μπορεί και να ερμηνεύσουν ως αντιδραστική.

Στο σκηνοθετικό τιμόνι κάθεται ο τηλεοπτικός Μάικλ Ένγκλερ (έχει υπογράψει και επεισόδια της σειράς) που αντιλαμβάνεται την κινηματογραφική σκηνοθεσία σαν μια σειρά συνεχών, αρμονικών κινήσεων της μηχανής, με το μοντάζ να τον υποστηρίζει κινητικότατα (φαίνεται κραταιά η πεποίθηση πως και ο κινηματογραφικός θεατής βαριέται εξίσου γρήγορα και θα αλλάξει κανάλι) και την μουσική ασίγαστα να επεξηγεί συναισθήματα ή να γεμίζει υποτιθέμενους νεκρούς χρόνους – που συχνά για το καλό σινεμά είναι αιμοκάθαρση.

Όλα αυτά είναι τηλεοπτικές συνήθειες, έλα όμως που υπάρχει το ευλογημένο αντίβαρο του ελκυστικού καθωσπρεπισμού της σκηνογραφίας, τον αναλογικών σε κάθε χαρακτήρα κοστουμιών, της κομψής γλώσσας και του ανά στιγμές επελαύνοντος βρετανικού φλέγματος που μπήγει ένα νυστεράκι ενώ αντιστέκεται στο παραμικρό βλεφάρισμα. Αυτά είναι απολαυστικά πράγματα, έστω ως διάλειμμα, στην θορυβογραφία του κυρίως ρεύματος.

Ταυτόχρονα διαβλέπεις, χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία, την σκυτάλη της αγγλικότητας να παραδίδεται με στυλ, αποτυπώνοντας ένα έθνος συνεκτικό, που αντιλαμβάνεται τα χαρακτηριστικά του, τα κριτικάρει αλλά δεν τα υπονομεύει, διατηρώντας αλώβητη την mentalité της παράδοσης και της σημασίας της σ’ έναν κόσμο που, ενδεχομένως, πρόκειται για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια να το ξαναβρεί ανάδελφο, μόνο και πεισματικά αυτοκρατορικό στην αντίληψη του εαυτού του.