Κάννες 2017: Το «A Gentle Creature» είναι μια πεσιμιστική οδύσσεια που καταλήγει στο πουθενά

2017-05-25 15:49:59

Το ανυπόφορα άστοχο φινάλε της υποψήφιας για Χρυσό Φοίνικα ταινίας του Σεργκέι Λοζνίτσα ακυρώνει το οικοδόμημα που στήνει μέχρι εκείνο το σημείο ο Ουκρανός δημιουργός.

Μπορεί να ακούγεται σκληρός, όμως ο όρος εξαπάτηση αρκεί για να περιγράψει το τελευταίο φιλμ του Σεργκέι Λοζνίτσα (θυμάστε το πολύ καλό «Πρόσωπο της Ομίχλης»;), διακεκριμένου σκηνοθέτη ταινιών μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ με σταθερή παρουσία στο Φεστιβάλ Καννών από το 2010 και το «My Joy» (το πρώτο ουκρανικό φιλμ που διαγωνίστηκε για Χρυσό Φοίνικα). Και ο λόγος γι αυτό δεν είναι άλλος από το ανυπόφορο, άστοχο τελευταίο μέρος που στέλνει αψυχολόγητα την ταινία στα βράχια.
 
Το «A Gentle Creature» αφηγείται την οδύσσεια μιας νεαρής γυναίκας (η Βασιλίνα Μακόβτσεβα στο ρόλο), η οποία προσπαθεί απεγνωσμένα να έρθει σε επαφή με τον φυλακισμένο άνδρα της, γυρεύοντας απάντηση γιατί οι Αρχές της επέστρεψαν το πακέτο με προμήθειες που του είχε στείλει. Η ιστορία τοποθετείται στη ρωσική επαρχία με τον Λοζνίτσα να φροντίζει, συνήθως ευρηματικά είναι η αλήθεια, να θολώσει τα χωροχρονικά νερά, αφήνοντας την υπόθεση να αναπνέει εξίσου στο παρόν όσο και στο παρελθόν.

Η κατά βάση σιωπηρή Μακόβτσεβα γίνεται ένας στερεοτυπικός μάρτυρας στα χέρια του Λοζνίτσα, μια ευγενική γυναίκα (όπως ο τίτλος υποδηλώνει) μέσα σε έναν κόσμο ρυπαρών υπάρξεων.

Τα φτωχικά μέρη που επισκέπτεται η ηρωίδα, το παλιό λεωφορείο στο οποίο επιβαίνει καθημερινά, τα εξίσου παλιά αυτοκίνητα που συνήθως κυκλοφορούν στους χωμάτινους δρόμους του χωριού της, οι απαρχαιωμένες δημόσιες υπηρεσίες στις οποίες μάταια απευθύνεται, καθώς επίσης οι διαρκείς αναφορές περιφερειακών χαρακτήρων στο σοβιετικό παρελθόν της χώρας, αποτελούν ένα έξυπνα οριοθετημένο μονοπάτι προκειμένου ο Ουκρανός σκηνοθέτης να ασχοληθεί και πάλι με την ιστορική μνήμη, κομβικό στοιχείο της προβληματικής που διατρέχει τη φιλμογραφία του.

 
Οι μακρόσυρτες σκηνές με τα ελάχιστα cut και τη μακάρια, ντοκιμαντερίστικου ύφους παρατήρηση του πλαισίου και των χαρακτήρων που περιβάλλουν την ηρωίδα, δίνουν το στίγμα μιας βιωματικής σκηνοθετικής προσέγγισης που ασφαλώς εντείνουν το δραματικό οδοιπορικό της πρωταγωνίστριας, καθώς αναμετριέται με το τέρας της γραφειοκρατίας ή διακινδυνεύει με συναλλαγές με άτομα του υποκόσμου προκειμένου να έρθει σε επαφή με τον σύζυγο. Η κατά βάση σιωπηρή Μακόβτσεβα γίνεται μια στερεοτυπική μάρτυρας στα χέρια του Λοζνίτσα, μια ευγενική γυναίκα (όπως ο τίτλος υποδηλώνει) μέσα σε έναν κόσμο ρυπαρών υπάρξεων.

 
Όμως έπειτα απ’ τη σχεδόν δίωρη περιπλάνηση τούτης της αξιοθρήνητης φιγούρας με το μόνιμα βουβό βλέμμα «πάρτε με από δω», όλα στο μισανθρωπικό σύμπαν που στήνει γύρω της ο Λοζνίτσα καταλήγουν σε μια εξωφρενικά πλατειάζουσα, θεατρινίστικη και υφολογικά ασυνεχή ως προς τα όσα προηγήθηκαν σκηνή ονείρου, κατά την οποία όλοι οι χαρακτήρες που εμφανίστηκαν προηγουμένως λένε το μακρύ τους και το κοντό τους για το δίκαιο αίτημα της γυναίκας. Κι όταν τελικά αυτή ξυπνήσει απ’ το όνειρο που μισή ώρα μετά έχει εξελιχθεί σε σωστό εφιάλτη, καταλαβαίνεις - πολύ αργά - πως τούτη η οδύσσεια καταλήγει στο πουθενά.

Το Περιοδικό ΣΙΝΕΜΑ - cinemagazine.gr βρίσκεται στις Κάννες και θα σας ενημερώνει καθημερινά με ανταποκρίσεις, αποκλειστικά θέματα και αφιερώματα! Δείτε τα όλα στο ειδικό τμήμα του site εδώ.

•